Sinan AYDIN

Erzurum'un Tortum ilçesine bağlı Bağbaşı Mahallesi'nde bulunan ve Bağdat Kralı 3. Davut tarafından 976-1001 yıllarında yaptırılan yörede "Haholi Kilisesi" olarak da adlandırılan 11 asırlık Meryem Ana Kilisesi, zamana meydan okuyor. Tarihi taş cami olarak günümüzde ayakta durmayı sürdüren eser, turizme kazandırılmayı bekliyor. 19. yüzyılda camiye dönüştürülerek "Taş Cami" ismini alan yapının içerisinde, aslan, boğa, kartal, grifon kabartmaları da bulunuyor.

HEDEF TURİZME KAZANDIRMAK

Restorasyonu yapılacak taş caminin turizme kazandırılması hedefleniyor. Geçtiğimiz yıl tarihi kilisede incelemelerde bulunarak yetkililerden bilgi alan Erzurum Valisi  Okay Memiş, o dönem gazetecilere yaptığı açıklamada, Meryem Ana Kilisesi'nin restorasyonuyla ilgili çalışmalar yapacaklarını ifade ederek, "Meryem Ana Kilisesi, tıpkı Öşvank Kilisesi gibi, neredeyse aynı tarihlerde yapılmış ve günümüze daha sağlam ulaşmış. Bin yılı aşkın süredir burada dimdik ayakta duran kilise, muhteşem bir coğrafyada bulunuyor. Doğal güzelliği de bozulmamış olan vadinin altyapısı ve yolları da gayet iyi durumda. Meryem Ana Kilisesi, Uzundere ilçesindeki Öşvank Kilisesi'nden biraz daha iyi durumda. Meryem Ana Kilisesi'nin onarımına da başlayacağız. İnşallah önümüzdeki yıl onarım anlamında yapımı gerçekleştireceğiz. Vatandaşların bir kısmı cami olarak da burada ibaretlerini yapıyor" demişti.

ZAMANA MEYDAN OKUYAN YAPI

Tarihi taş cami, Tortum ilçesine bağlı Bağbaşı köyündedir. Meryem Ana Kilisesi olarak da bilinen yapı, Bagratlı Kralı III. David tarafından 976-1001 Yılları arasında yaptırılmıştır. 19. yüzyılda camiye dönüştürülen yapıdır. Manastırı oluşturan yapılar, bu kilisenin çevresinde yer almıştır. Kilise kapalı Yunan haçı ile bazilika planının birleştirilmesi ile meydana gelmiş kendine özgü bir yapıdır. Oldukça düzgün, kaliteli kesme taşlarla yapılan kilisenin üst örtüsü kırma çatılıdır. Kilisenin içerisindeki kabartmalarda arslan, boğa, kartal, grifon gibi figürlere geniş ölçüde yer verilmiştir. Ayrıca iç mekanın duvarları ve özellikle apsid İncil’den alınma sahneleri içeren ve Hz.İsa ile Meryem’i tasvir eden fresklerle bezenmiştir.