Ayhan YİĞİT


ERZURUM´DA HAVA KİRLİLİĞİ


 

        Geçen hafta bir arkadaşımız diyor ki;

  ´´ Palandökenden bakınca Erzurum görünmüyor.´´ 

        Yaz aylarında da, Çevre ve Şehircilik İl Müd. : 

     Basına yaptığı açıklamada bu konuya değiniyor: Diyor ki, ?Erzurum´un havası oldukça kirli. Kışın bayağı sıkıntı çekiliyor ve vatandaşlarımızın sağlığına zarar veriyor. 

Geçen kış gelişmiş cihazlarla çeşitli noktalarda ölçüm yaptırdık. Kabul edilir değerlerin çok üstünde çıkıyordu.

 Bu kirli havanın düzelmesi için tedbir alınmalı. En etkin önlem de şehrimizde doğal gazın yaygınlaştırılmasıdır?. 

Sayın müdürümüzü kutluyorum. Gerçekleri belirtiyor, önlemi için yol gösteriyor. 

Teknik konulara değiniyor; ?Doğalgazın yaygınlaşması lazım? diyor. ?Kömürün, kalorisi az, duman ve kirleticileri çok olduğu için, hava kirliliği kaçınılmaz oluyor.? diye belirtiyor. 

Bende dağdan, bazı saatlerde bakınca, şehrimizi göremiyorum.

 Duman içinde sıkışmış ağlıyor, imdat bekliyor! Birçok arkadaşta aynı şeyi söylüyor... Güzel şehrimizi, beyaz gelinliğe bürünmüş halini, yükseklerden temaşa edemiyoruz?

Şair şöyle diyor: ´´ -Yüce dağ başını duman kaplamış, -Yinemi gurbetten kara haber var?´´

Bunu Erzurum´a uyarlarsak; -Aziz şehrimizin üstünü duman kaplamış, - Acep milletten kara haber mi var?

Akşam saatlerinde şehirde gezmek bir işkence! Nefes almada zorluk çekiyorsun... Öksürük, göz yaşarması, göğüs ağrısı... ve burun boğaz yanması...  

Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde olumsuz etki yaptığını bilmeyen yok. 

Önemli olanlardan bahsedeyim: 

Kardiyo ? vasküler sisteme ?Kalp ? Damar sistemi?; kalp hastalarının, tansiyon hastalarının, damar sertliği olan hastaların, hastalıklarını artırır, tehlikelere ve komplikasyonlara sebep olur.  

Bunlar; kalp krizi, beyin kanaması, felç /inme?. vs.  

Solunum sistemine; Astım, KOAH, Kronik, Bronşit, Pnomoni ?Zatürre?, Faranjit, Larenjit, Rinit, Nezle, Grip ? vs. 

 Bu hastalıkların var olanlarını artırır ve ağır geçmesine neden olur, hatta krizlere, komplikasyonlara sebep olabilir. Hasta olmayanları hasta yapabilir? 

Havadaki partikül ve islerin, solunum yollarındaki mukoza ve epitel hücrelere kontak ?değme ? dokunma? ve yerleşmesi sonucu (yabancı cisim); ödem ve allerjik oluşumlara, bronş spazmına sebep olur. Öksürük, nefes alma zorluğu ve benzeri rahatsızlıklar oluşur? 

Ayrıca hassaslaşan, fonksiyonu azalan ve savunması yetersiz kalan bu dokulara; her çeşit miktar organizma daha kolay yerleşir ve çoğalır.          ?Dolayısıyla ek Enfeksiyon Hastalıklarına sebep olur.? 

Diğer sistemlere; Gözlerde konjoktivit, ciltte yanma, kızarıklık döküntüler? vs.  

Psikolojik olumsuzluklar, sıkıntı, stres? vs. Çalışanlarda performans kaybı, öğrenci ve araştırmacılarda adaptasyon kaybı, performans düşmesi? 

Komşumuz İran´da,şu an hava kirliliğinden ve GRİP´ten onlarca kişi öldü ve ölüyor!

Geçen kış da da, küçümsenemeyecek boyutlarda hava kirliliği vardı. Sıkı bir takip, ölçme ve değerlendirme yapılıyordu. 

Ama, o mevsimde sayın müdür bey dahil, hiçbir yetkili bu değerlerin yüksekliğinden bahsetmiyordu ve bahsedemiyordu! 

Bu kışta aynı sıkıntılar devam ediyor... Ölçme ve değerlendirme yapılıyor. Fakat gereği yapılmalı? Şu anda değerler/ parametreler nasıl bilemiyorum? Görünen ve hissedilen o ki; normal değerlerin birkaç kat üstünde? 

Kış başlarında; Sayın Valimiz bu konuya değindi.´´ Hava kirliliğine tedbir alacağız´´ dedi. Valimizin duyarlı oluşunu kutluyorum. Ben diyorum ki; tez elden bu sorun halledilsin... 

Yine geçen yıllarda bu problem için: 

Çevreciler, sağlıkçılar, akademisyen ve yazarlar bu konuya değinince de; yöneticilerin hoşuna gitmiyordu. Birçok kişi rahatsız olduğu halde söylemiyordu ve belirtemiyordu. 

Hâlbuki bilimsel ve müspet bulgular, veriler ve istatistikî bilgiler anında verilmeli. 

Sıcağı sıcağına daha etkili olur ve yetkililer tedbir alır veya tedbir için hazırlık ve planlar yapar. 

Şu anda gündeme gelmesi, sıkıntının hat safhada olmasından, pratikte etkili olabileceği  ve  yetkilileri uyara bileceğinden kaynaklandı?

Beldemizin sorunu ve derdi, konuşmayalım mı, yazmayalım mı?

Tedbirler muhakkak alınmalı: 

Bunlar: 1-Önce doğalgaz yaygınlaşması olmalı. 

Bunun için belediyelerin desteği şart: 

Mühendislik, proje destekleri, cihaz makine destekleri?İşçilik destekleri gibi? 

2 - En etkili destek ise, doğalgaz fiyatında indirim olur. Millet zaten bunu bekliyor. Sayın vekilimiz de bunu her zeminde söylüyor ve dile getiriyor... 

3 ? Şehrimize kalitesiz kömür (Kalorisi az isi çok) sokulmaması.

Bu sene çektik, çekiyoruz ( Belki azalır ),Önümüzdeki sene yine kış var, yine aynı sıkıntıları çekmemek için, şimdiden harekete geçmek lazım. 

Doğalgazın yaygınlaşması, ücretinin düşmesi, şehrimizin havasının temiz olması ve  kışları rahat geçirmemiz dileğiyle. ..

Hoşça kalın.