Orhan DURMUŞ


KARA KOMİK KAPANMA

.


 

 

Bildiğiniz üzere 29 Nisan 2021 Perşembe akşamı saat 19.00 itibariyle yürürlüğe giren tam kapanma uygulaması trajikomik şekilde devam ediyor.

 

Ülke çapında tam kapanma açıklaması yapıldıktan sonra 29 Nisan akşamına kadar cadde ve sokaklardaki hareketlilik ve anında yayılan dedikodularla sanki artık açılmayacakmışçasına marketlere, petrol ofislerine, banka ATM’lerine, vatandaşların memleketlerine yaptıkları akınlar, Cumhurbaşkanının açıklamasının gayet ciddiye alındığını kanıtlar nitelikteydi…

               

İçişleri Bakanlığı’nın genelgesi ile Tam Kapanma uygulamasının kural ve kaidelerinin yanında sokağa çıkma yasağından muaf olan işletmelerin yaklaşık 45-50 maddelik genelgesi yayınlandı. Özetle genelgede sokağa çıkma yasağından muaf işletmeler; üretim faaliyeti yürütenler, üretilen ürünlerin tedariki ile görevli nakliyeciler, inşaat faaliyeti yürütenler, gıda satışı yapan işletmeler, fırınlar v.b. yani kapanma esnasında kaos yaşanmaması için önem arz eden temel ihtiyaç sağlayıcılar kapanmadan muaf sayılacak, “olsa da olur olmasa da olur” gözü ile bakılan işletmeler kapanacaktı.

 

Peki sonra ne oldu;

 

Yasakların başlaması ile birlikte bende şehirde yaşanacak sessizliği çok merak ediyordum ancak ilk gün öyle olamadı. Şehir gayet kalabalık polis kontrol noktalarında uzun kuyruklar (bir şekilde herkesin bir “bahanesi” ve belgesi) vardı. Bir sonraki günde şehir çok kalabalık ve hareketliydi ve diğer sonraki günlerde…

 

Yayımlanan genelgeyle birlikte Görev Belgesi Formu diye bir icat çıkarılarak işletme sahiplerinin hem kendileri hem de çalışanları için düzenlenmesi gerektiği, düzenlenen formda işin mahiyeti, gerekçesi ve işin yapılacağı güzergâh yazılarak o güzergâh ve işin dışına çıkmadan bu Tam Kapanma uygulamasında muaf sayılacağı duyuruldu. Bunun üzerine herkes kıyısından köşesinden tedarik zincirine dahil olarak “Görev Belgeleri” ile sokağa hücum ettiler.

 

Buda suistimal edildiği anlaşılınca…

 

Hayır! Dediler…

 

İşverenlerin düzenlediği form yeterli değil E-Devlet uygulaması üzerinden alınacak Görev Belgesi geçerli olacak dediler…

 

Peki sonra;

 

E-Devlet uygulaması bir günde çöktü kimse E-Başvuru uygulamasına erişemedi, erişenlerde ya adres bilgisinin uyuşmadığı uyarısı ya da NACE kodu (faaliyet konusu) sebebiyle muaf olmadığı uyarısı ile karşılaşınca panik başladı… faaliyet konusu uygun olanlara da aynı uyarıyı veriyordu. Hatta bazı işletmelerde çalışanlar muaf sayılırken işletme sahibi yani işveren muaf sayılmadığı anlar dahi oldu. Bu bir şaka olmalı diye düşündüğümüz anca bunun bir teknik aksaklık olduğu anlaşıldı ve 7 Mayıs 2021 tarihine kadar bu işlem “her zaman olduğu gibi” uzatıldı. Belgeyi alamayan işletmelerin bir kısmı sonrasında alabildiler ancak alamayan ve aynı hata uyarı ile karşılaşan işletmelerin sorunları devam ediyor. Kaldı ki; sistem üzerinden alınan “GÖREV BELGESİ FORMU” o muazzam bekleyişin ardından benim beklentilerimin çok altında basit düz bir yazı olması beni üzdü çünkü ben İçişleri Bakanlığından alınacak belgede, İçişleri Bakanlığının logosunun olduğu daha kurumsal resmi bir evrak beklerken sıradan ve basit, sadece belgenin alt kısmında bir doğrulama kodu bulunan bir yazının verilmesi resmi belge izlenimini karşılamadı.

 

Bitti mi? Hayır tabi ki;

 

Bütün bu anlattıklarımın yanında esnafımızın yaşadığı sıkıntılar ise anlatmakla bitmeyecek ölçülere ulaştı artık.

 

 Örneğin;

Konfeksiyon mağazaları kapandı, zücaciye, terzi, aklımıza gelmeyen diğer işletmeler kapandı ama büyük marketler gıda satışının yanında diğer esnafın satamadığı ürünlerini de satıyordu bir anlamda büyük marketler bölgede tekel oluşturmuşlardı.  Bunu büyük marketleri eleştirmek anlamında söylemiyorum. Sadece yetkililerin yaptığı stratejik hatalar üzücü sonuçlara sebep olabileceğinden bahsediyorum…

 

Alın size bir hata daha;

 

Bu durumu fark eden yetkililer büyük zincir marketlerde gıda dışında ürünlerin satışının yasaklanacağını duyurdu. Bir anlamda küçük esnafın gazı alınmaya çalışılıyor anladığım kadarıyla peki gıda dışındaki satışlara nasıl engel olacaksınız? Güvenlik güçlerimiz aralıksız görev yaparken bide marketlerin satışlarını mı kontrol edecekler?

 

Polis teşkilatımızı da bu vesileyle canı gönülden kutluyorum. Sabırları ve anlayışları sebebiyle tebrik ediyorum.

 

Sokağa çıkma yasaklarının ve kısıtlamaların sebep olduğu ekonomik darboğazdan daha az zarar görmek için bir çok destek paketi açıklandı bunlardan en çok bilinenler; Kısa Çalışma Ödeneği ve Nakdi Ücret Desteği… bunların teknik detayına düşecek olursak bunlarda da bir çok aksaklık ve yanlışı bulabiliriz fakat değinmek istediğim konu bu yardımlardan esnafın yararlanabilmesi için gecesini gündüzüne katan İŞKUR İl Müdürlükleri ve çalışanlarının, esnafın her derdine ortak olan Mali Müşavirler ve çalışanlarının, Vergi Dairesin Müdürlükleri, Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri ve çalışanlarının da tıpkı sağlıkçılar gibi kahramanca mücadele verdiklerini göz ardı etmemek gerekir. Yine bu vesileyle kendilerini saygıyla selamlıyor ve kutluyorum.

 

Devam edelim;

 

Ülkemizde tam kapanma başlığı altında sokağa çıkma yasağı var ama gün içinde market poşeti ile istediğiniz yere gidebiliyorsunuz,

 

Adaletsiz bir şekilde küçük esnaf kan ağlarken büyük marketler bayram ediyor,

 

Esnaf personelinin maaşını, işyerinin kirasını ödeyemezken Büyükşehir Belediyesi Erzurumspor’a yardım kampanyası düzenliyor,

 

Bazıları çalışmadan her ayın 15’ de maaşını tıkır tıkır alırken ve bu durumdan keyif alırken, bazıları ayın 15 de ödenecek faturalarını düşünüyor,

 

Yine aynı şekilde bazı kurumlarda kısıtlamalardan dolayı yoğunluk azalıp tatil havası yaşanırken bazı kurumlar iş yoğunluğundan canla başla, geceli gündüzlü, hasta olsa dahi evinden (uzaktan) çalışarak işlerini bitirmeye çalışıyor,

 

İşte böyle kara komik bir hikaye bizimkisi…