www.erzurumgunebakis.com / Muhammet YILMAZ
Tapu işlemlerinde tahsil edilen bu ücret, 1 Mayıs 2025 itibarıyla ciddi bir artış göstererek 5.324 liraya yükseltildi. Ocak ayında yapılan ilk zammın ardından gelen bu yeni artışla birlikte, yıl başından bu yana döner sermaye bedelinde toplamda yüzde 116 oranında artış yaşanmış oldu.
Gösterge Ücreti ve Bölgesel Farklar
Zamlar sadece toplam ücrette değil, gösterge bedellerinde de etkisini gösterdi. Cumhurbaşkanlığı tarafından yayımlanan son karar doğrultusunda, yıl başında 822 liradan 1.183 liraya yükseltilen döner sermaye gösterge ücreti, 1 Mayıs itibarıyla 1.774 liraya çıkarıldı. Bu gösterge ücretleri, şehir merkezlerinde genellikle üç katı, diğer bölgelerde ise iki ya da iki buçuk katı olarak uygulanıyor. Bu da bazı yerleşim alanlarında vatandaşların çok daha yüksek bedeller ödemesi anlamına geliyor.
Yabancı Alıcılara Şok Zam
En büyük artış ise Türkiye’de gayrimenkul sahibi olmak isteyen yabancılara uygulandı. Yıl başında 3.851 lira olan yabancı alıcılar için döner sermaye bedeli önce yüzde 44’lük bir artışla 5.543 liraya yükseltilmişti. Ancak son düzenlemeyle bu tutar neredeyse üç katına çıkarılarak 16.629 liraya ulaştı. Böylece yabancı yatırımcılar için bir yıl içerisinde toplam zam oranı yüzde 332’ye ulaştı.
Kurumlar da Zamlardan Etkilendi
Zamlar sadece bireysel alıcılarla sınırlı kalmadı. Belediyeler, kamu kurumları, bankalar ve özel şirketlerin tapu sorgulamalarında ödediği döner sermaye ücretlerine de yüzde 200 oranında artış uygulandı. Bu durum, kurumsal alım-satım işlemleri ve gayrimenkul yönetimi süreçlerinde de önemli bir maliyet artışını beraberinde getiriyor.
Gelirin Yalnızca Küçük Bir Kısmı Kentsel Dönüşüme Gidiyor
Tapu işlemlerinde sadece döner sermaye ücreti alınmıyor; aynı zamanda taşınmazın satış bedeli üzerinden yüzde 4 oranında tapu harcı da tahsil ediliyor. Ancak kamuoyunda tartışma yaratan bir detay, döner sermaye gelirlerinin kullanım alanı oldu. Toplanan bu ücretlerin yalnızca yüzde 10’luk kısmı kentsel dönüşüm projelerine aktarılırken, geri kalan yüzde 90’lık bölüm bütçe giderleri ve personel ödemeleri için kullanılıyor. Bu dağılım, yapı stokunun yenilenmesi ve şehirlerin depreme dayanıklı hale getirilmesi konusunda toplanan gelirlerin yeterince etkili kullanılıp kullanılmadığı sorusunu gündeme taşıyor.
Yeni düzenlemeyle birlikte gayrimenkul işlemleri, alıcılar ve yatırımcılar için daha maliyetli hale gelirken, tapu işlemlerinde ödenen ücretlerin şeffaflığı ve kullanım amacı da kamuoyunun takibine açık hale gelmiş durumda.