www.erzurumgunebakis.com / Muhammet YILMAZ
Haftalık 30 saat ve altında çalışan kişiler, "kısmi süreli çalışan" olarak tanımlanıyor. Bu çalışanlarla yapılan sözleşmeler ise “kısmi süreli iş sözleşmesi” kapsamına giriyor. İş Kanunu, bu çalışanlar için "eşitlik ilkesi"ni temel alıyor. Yani sadece çalışma saatleri farklı olsa da, işçinin hakları tam zamanlı çalışanla aynı oranda korunuyor.
Eşit İşe Eşit Ücret Geçerli
Kısmi süreli çalışanların maaşları, yaptıkları işin süresine göre orantılı biçimde hesaplanıyor. Örneğin bir işçi tam zamanlı olarak günde 8 saat çalışıyorsa ve part time çalışan aynı işi 4 saat yapıyorsa, ücreti de buna göre yarı oranda belirleniyor. Bu durum, “eşit işe eşit ücret” ilkesinin sadece tam zamanlılar için değil, part time çalışanlar için de geçerli olduğunu gösteriyor.
Ayrıca işyerinde tam zamanlı bir pozisyon açıldığında, part time çalışanlar bu pozisyonlar için başvuru hakkına sahip. Aynı şekilde, tam zamanlı çalışanlar da yarı zamanlı pozisyonlara geçiş talep edebiliyor. Bu talepler işveren tarafından dikkate alınmak zorunda.
Yıllık İzin ve Kıdem Tazminatı Hakkı
Kısmi süreli çalışanlar da yıllık izin hakkına sahip. Aynı iş yerinde bir yılını tamamlayan part time personel, ücretli yıllık izin hakkını kazanıyor. Kullanılmayan izinler, işten ayrılma durumunda ücret karşılığında çalışana ödeniyor.
Kıdem tazminatı da part time çalışanların hakkı. En az bir yıl aynı işverenle çalışan ve işten haklı bir nedenle ayrılan ya da işveren tarafından haksız yere işine son verilen part time işçilere, çalıştıkları süreye ve aldıkları maaşa göre kıdem tazminatı ödeniyor.
Sigorta ve Emeklilik Konusunda Ne Durumda?
Yarı zamanlı çalışanlar da sosyal güvenlik kapsamına dahil edilmek zorunda. İşveren, bu çalışanlar için de SGK primlerini yatırmakla yükümlü. Prim hesaplaması, çalışılan toplam saat sayısının 7,5 saate bölünmesiyle yapılıyor. Örneğin, bir ay içinde 75 saat çalışan bir kişi için 10 prim günü SGK’ya bildirilir. Eksik kalan günler için isteğe bağlı sigorta yoluyla tamamlayıcı prim yatırılabiliyor.
Özellikle emeklilik hedefleyen part time çalışanlar, eksik prim günlerini kendileri tamamlayarak emeklilik haklarını güvence altına alabiliyor.