www.erzurumgunebakis.com / Dilan ÇOŞKUN

Hijyen, sağlıklı ortamın korunması amacıyla her türlü hastalık etmeninin ortamdan uzaklaştırılması olarak tanımlanmakta. Hijyeni sağlamada en temel kural, ellerin doğru yöntem ile yıkanması. Bu durum, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemede kritik bir öneme sahip. Günümüzde toplumda hijyen uygulamalarının yaygınlaştırılması önemli bir koruyucu sağlık hizmeti olarak değerlendirilmekte. 

Günlük yaşantımızda ellerimiz, çevre ile sürekli temas halinde olan, bu nedenle de en fazla mikrop barındıran organ. El yıkama çok sıradan ve günlük bir iş olması nedeniyle, genellikle ihmal edilen bir konu. Oysa hem kendimizin hem de çevremizdekilerin sağlığını korumak ellerimizde. Yeterli el hijyeni solunum yoluyla bulaşan hastalıkların yanı sıra, besin kaynaklı hastalıkların azaltılmasında, toplumda sıklıkla görülen dışkı ile bulaşan hastalıklar, parazitler ve mantarlara bağlı gelişen hastalıkların önlenmesinde de basit ancak en etkili koruma yöntemi. 

Yetkililer, "Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNİCEF), 15 Ekim tarihini “Dünya El Yıkama Günü” olarak benimsemiş ve bunu yaygınlaştırmak için büyük bir çabaya girmiştir. Dünyada 100’ den fazla ülkede “Dünya El Yıkama Günü” kutlanmaktadır. Etkinliğin amacı, tüm dünyada insanların ellerini su ve sabunla yıkamaya özendirilmesi, bunun yalnızca bir günle sınırlı kalmayıp su ve sabunla el yıkamaya yıl boyunca dikkat çekilmesi ve çocukların hijyen konusunda bilgilendirilmesidir. 

Küçük yaşlardan itibaren çocuklarda el yıkama alışkanlığının geliştirilmesi, önemli hastalıklardan korunmada oldukça etkilidir. Bu nedenle çocuklara hastalıkların bulaşma yolları anlatılıp, korunmada en başta gelen yöntem olan bireysel temizlik öğretilmelidir. Sadece el yıkama ile çocuklardaki ishal vakalarının ve ishale bağlı ölümlerin yaklaşık yüzde 50’sinin önlenebileceği öngörülmektedir.

Ellerimiz gün boyunca kirlenir. Bu nedenle eller gün içerisinde sık sık ve sabun ile iyice yıkanmalıdır." İfadelerini kullandı.

Yetkililer ellerin yıkanması gereken anları şu şekilde anlattı:"  Yemek hazırlamadan önce, yemek yemeden önce ve yemek yedikten sonra, lavaboyu kullandıktan sonra, çocukların altını değiştirdikten sonra, bozulmuş gıda ve çöplere dokunduktan sonra,hastaya temas etmeden önce ve hastaya temas etikten sonra, pişmemiş gıdalara (özellikle kırmızı et, tavuk, balık, yumurta vb.) temas ettikten sonra, üst solunum yolu ile temas ettikten sonra (hapşırma, öksürme vb.), toplumda ortak kullanılan araçların kullanımından sonra (toplu taşıma araçları, para alışverişi, telefon vb.), kedi, köpek ve diğer tüm hayvanlarla temas ettikten sonra mutlaka doğru yöntemlerle yıkanmalıdır." 

Günlük aktiviteler sırasında dokunduğumuz ellere ve eşyalara bulaşabilir ve bizi hasta edebilirler. Önemli zamanlarda ellerinizi sabun, su ve en az yüzde 60 alkol içeren el dezenfektanı ile temizlemek, hastalanmamak ve etrafınızdakilere mikrop bulaştırmamak için atabileceğiniz en önemli adımlardan biri.

Elleri su ve sabunla yıkamak ile el dezenfektanı kullanmak arasında önemli farklar var. Bunlar; sabun ve su, eldeki her türlü mikrobu yok etmek için çalışır, dezenfektan ciltteki belirli mikropları öldürerek etki eder. Alkol bazlı el dezenfektanları birçok durumda mikrop sayısını hızla azaltabilse de doğru durumlarda kullanılmalı.

El yıkama eldeki her türlü mikrop, böcek ilacı ve metal miktarını azaltır. Ellerinizi ne zaman temizleyeceğinizi ve hangi yöntemi kullanacağınızı bilmek size hastalıkları önleme konusunda en iyi şansı verecek.