www.erzurumgunebakis.com / Dilan ÇOŞKUN
Günümüz dijital dünyasında sosyal medya, çocukların kimlik gelişiminde büyük bir rol oynuyor. Özellikle "beğeniler" gibi sanal onay mekanizmaları, gençlerin kendilerini tanımlama süreçlerine yeni bir boyut katıyor. Ancak bu beğenilerin, çocukların özgüvenlerini ve kendilik algılarını nasıl şekillendirdiği, uzmanlar tarafından giderek daha fazla sorgulanıyor.
Sosyal medya platformları, gençler için sanal bir topluluk oluşturuyor. Paylaşılan fotoğraflar, yazılar ya da kısa videolar, sadece arkadaş çevresinde değil, çok daha geniş bir kitlede görünür hale geliyor. Bu görünürlük, beğeni ve yorumlarla pekiştirilirken, gençler de kendilerini bu geri bildirimlere göre değerlendirmeye başlıyor. "Beğeni sayısı" gibi sayısal göstergeler, çoğu çocuk için bir popülerlik veya kabul ölçütü haline geliyor. Ancak uzmanlar, çocukların bu sanal onaylara bağımlı hale gelmesinin uzun vadede kimlik gelişiminde sorunlara yol açabileceğini belirtiyor.
Beğenilerin Psikolojik Etkisi
Uzmanlara göre, çocukların kendilerine güven duyması, sosyal çevreden aldıkları tepkilerle doğrudan ilişkili. Sosyal medyada alınan her beğeni, çocuğun kendini değerli hissetmesini sağlayabilirken, beklenen beğeni veya yorum gelmediğinde ise özgüven kaybı yaşayabiliyorlar. Özellikle ergenlik dönemindeki gençlerin, çevrenin onayına daha fazla ihtiyaç duyduğu göz önünde bulundurulursa, sosyal medya üzerindeki sanal beğenilerin kimlik gelişiminde derin bir iz bırakabileceği anlaşılıyor.
Uzmanlar, bu sürecin zamanla "sanal bir kimlik" yaratma sürecine evrilebileceğine dikkat çekiyor. Çocuklar, sadece beğeni alabilmek için kendilerine ait olmayan içerikler paylaşabilir, kişiliklerinden ödün verebilir. Kimi zaman yaşanan bu "sahte kimlik" yaratma süreci, çocukların gerçek hayattaki kimlikleriyle sosyal medyadaki kimlikleri arasında bir ikilik oluşmasına sebep oluyor.
Ebeveynlere Düşen Görevler
Çocukların sosyal medya kullanımının bu kadar yaygın hale gelmesiyle birlikte, ebeveynlere büyük görevler düşüyor. Uzmanlar, ailelerin çocuklarıyla açık bir iletişim kurarak sosyal medyanın etkilerini tartışmalarını öneriyor. Çocuklara, sanal dünyada "beğenilerin" gerçek hayatta başarı veya mutluluğun bir ölçütü olmadığı anlatılmalı. Ayrıca, çocukların çevrimdışı faaliyetlere yönlendirilmesi ve yüz yüze sosyal etkileşimlere teşvik edilmesi, onların sağlıklı bir kimlik geliştirmeleri açısından önemli bir adım olarak görülüyor.
Sosyal Medya Okuryazarlığı Şart
Özellikle okullarda, sosyal medya okuryazarlığının bir ders olarak sunulması gerektiğini savunan uzmanlar, gençlerin dijital dünyayı daha sağlıklı bir şekilde kavrayabilmelerinin önemini vurguluyor. Sosyal medya okuryazarlığı sayesinde, çocuklar beğenilerin geçici ve yüzeysel olduğunu, gerçek değerlerin ise kendilerinde saklı olduğunu anlayabilirler.
