www.erzurumgunebakis.com / Dilan ÇOŞKUN
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan 2024 yılı Satınalma Gücü Paritesi (SGP) verilerine göre, Türkiye tüketim mal ve hizmetleri fiyat düzeyinde Avrupa’nın en ucuz ülkesi oldu. Açıklanan verilere göre Türkiye’nin fiyat düzeyi endeksi 53 olarak gerçekleşti. Bu oran, Avrupa Birliği (AB) ortalamasının neredeyse yarısına denk geliyor.
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin kendi para birimleri üzerinden döviz kuru dikkate alınarak hesaplanan satın alma gücünü karşılaştırmalı biçimde ortaya koyuyor. Endeksin 100 olması, o ülkenin fiyatlarının AB ortalamasına eşit olduğunu gösteriyor. 100’ün üzerindeki değerler o ülkenin daha pahalı, altındaki değerler ise daha ucuz olduğunu ifade ediyor. Türkiye’de 100 Euro’luk bir tüketim sepeti, 2024 itibarıyla 53 Euro karşılığı Türk lirası ile satın alınabiliyor.
Karşılaştırmalar; 27 Avrupa Birliği ülkesinin yanı sıra İsviçre, İzlanda ve Norveç gibi Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkelerini, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu beş aday ülkeyi ve Bosna-Hersek gibi potansiyel aday ülkeleri kapsıyor. Bu geniş karşılaştırma listesinde, 174 endeks puanıyla İsviçre en pahalı ülke olarak öne çıkarken, Türkiye en düşük puanı alarak listenin en ucuz ülkesi konumunda yer aldı.
Detaylara bakıldığında, Türkiye’de tüketim mal ve hizmetleri içinde en yüksek fiyat düzeyi, kişisel ulaşım araçlarında kaydedildi. Bu alandaki endeks 136’ya ulaştı ve Türkiye, bu kalemde AB ortalamasının üzerine çıktı. Buna karşılık, gıda ve alkolsüz içeceklerde fiyat düzeyi endeksi 77 olarak belirlendi. Türkiye, bu grupta Avrupa’ya kıyasla görece daha pahalı bir seviyede yer alsa da, toplam endekse göre hâlâ düşük bir düzeyde bulunuyor. Alkollü içecekler ve tütün ürünleri ise 60’lık endeks değeriyle Türkiye’de daha uygun fiyatlı kalemler arasında yer aldı. Giyim, tüketici elektroniği ve lokanta-otel gruplarında ise endeks 67 ile 69 arasında ölçüldü.
2024 SGP verileri, Türkiye’nin genel olarak Avrupa ortalamasının oldukça altında kalan fiyat seviyeleriyle dikkat çektiğini ortaya koyarken, bazı alanlarda ise maliyetlerin yükseldiği görüldü. Özellikle otomobil gibi kişisel ulaşım araçlarında fiyatların Avrupa’nın da üzerine çıkması, döviz kuru, vergi yükü ve ithalat politikalarının etkisini yansıtıyor.