Hayatımızı zorlaştıran bir diğer konu ise gıdalara karşı duyulan hassasiyetimiz vücudumuzun bu hassasiyet sonucu oluşturduğu tepkiler. Her birimizin farklı gıda intoleransı ve alerjileri vardır. Bir diğerine süt ürünleri etki etmez sindirim zorluğu yaşarken bazıları ise gluten içeren besinlere karşı hassasiyet gösterebilir.
Bu hassasiyet bazen günlük hayat akışımızı çok çok zorlayacak dereceye kadar gelmektedir.
Ne kadar çok evde testler çıksa da birçok bilinçli kişi doktorların yanına testler için akın etmektedir.
Bu konu da ise halkın duyarak ya da görerek bilinç düzeyi belli bir seviye de artmaktadır.
Kendi vücudunu dinlemeye ve anlamaya çalışmaktayız.
Ona ne iyi geliyorsa bizde gün içinde o kadar mutlu ve enerjik olabiliyoruz.
Yediklerimiz ve içtiklerimiz bizim için önemli olmakla birlikte ruh sağlığımızı da belli ölçüde etkiler.
En güzel örneğini ise yaşayarak tecrübe edenler bilir.
Gıda alerjisi ve intoleransı, vücudun belirli gıdalara verdiği farklı türdeki reaksiyonlardır. Sıklıkla karıştırılsalar da, altında yatan mekanizmalar ve semptomları önemli ölçüde farklıdır.
Gıda Alerjisi
Bağışıklık Sistemi Tepkisi: Gıda alerjisi, bağışıklık sisteminin belirli bir gıdadaki proteine (alerjen) aşırı tepki vermesidir. Vücut, bu proteini zararlı bir madde olarak algılar ve IgE antikorları üretir.
Hızlı ve Şiddetli Reaksiyonlar: Alerjik reaksiyonlar genellikle gıdanın tüketiminden hemen sonra veya birkaç dakika içinde ortaya çıkar. Şiddetli vakalarda, anafilaksi adı verilen hayatı tehdit eden bir durum gelişebilir.
Yaygın Semptomlar:
Ciltte kızarıklık, kaşıntı, kurdeşen veya egzama
Dudaklarda, dilde veya boğazda şişme
Nefes darlığı, hırıltılı solunum veya öksürük
Karın ağrısı, kusma veya ishal
Baş dönmesi veya bilinç kaybı
Yaygın Alerjenler:
Süt
Yumurta
Yer fıstığı
Ağaç yemişleri (ceviz, badem vb.)
Soya
Buğday
Balık
Kabuklu deniz ürünleri
Teşhis:
Deri prick testi
Kan testleri (IgE antikorları)
Besin yükleme testleri
Tedavi:
Alerjen gıdalardan tamamen kaçınmak
Acil durumlarda epinefrin oto-enjektörü (adrenalin) kullanmak
Gıda İntoleransı
Sindirim Sistemi Sorunu: Gıda intoleransı, bağışıklık sistemiyle ilgili değildir. Genellikle vücudun belirli bir gıdayı sindirmekte zorlanması veya belirli bir enzimin eksikliği nedeniyle ortaya çıkar.
Yavaş ve Daha Hafif Reaksiyonlar: İntolerans semptomları genellikle gıdanın tüketiminden saatler veya günler sonra ortaya çıkar ve alerjilere göre daha hafiftir.
Yaygın Semptomlar:
Şişkinlik, gaz veya karın ağrısı
İshal veya kabızlık
Baş ağrısı veya migren
Yorgunluk veya halsizlik
Ciltte döküntüler
Yaygın İntoleranslar:
Laktoz intoleransı (süt şekeri)
Gluten intoleransı (buğday proteini)
Histamin intoleransı
Katkı maddeleri (örneğin MSG)
Teşhis:
Eliminasyon diyeti
Nefes testleri (laktoz intoleransı)
Bazı kan testleri
Tedavi:
İntoleransa neden olan gıdaların tüketimini azaltmak veya tamamen kesmek
Enzim takviyeleri (laktoz intoleransı için laktaz enzimi)
Semptomların şiddeti
Şiddetli, hayatı tehdit edici olabilir
Daha hafif, rahatsız edici
küçük miktarlarda gıda şiddetli reaksiyona neden olabilir
Belirli bir miktarın üzerinde semptomlara neden olur
Gıda alerjisi veya intoleransından şüpheleniyorsanız, doğru teşhis ve tedavi için bir doktora veya alerji uzmanına danışmanız önemlidir.
