-ÖZEL-

Sinan AYDIN

Erzurum´un önde gelen yöresel ürünleri arasında bulunan kadayıf dolması, göğermiş peynir ve civil peynir, Erzurum Ticaret Borsası tarafından tescilleri alınarak markalaştırıldı. Erzurum Ticaret Borsası, yöresel ürünlerin sahiplenilmesi adına önemli bir hizmete imza attı. Borsa, Türkiye Patent Enstitüsüne başvuruda bulunarak kadayıf dolması, göğermiş peynir ve çivil peynirin patentini aldı. Erzurum Ticaret Borsası (ETB), Coğrafi İşaretli Ürünler kervanına, Erzurum Göğermiş Peyniri, kadayıf dolması ve civbil peyniri de ekletti.

ERZURUM´A ÖZEL ÜRÜNLER KORUNUYOR

Böylece Erzurum´a özel ürünlerin korunmasını bir kez daha başarı ile gerçekleştirilmiş oldu. Erzurum iline özel bir peynir çeşidi olarak ön plana çıkan ? Erzurum Göğermiş Peyniri?, yine Erzurum´a has dünyaca tanına kadayıf dolması ve çivil peynir, Türk Patent Enstitüsü (TPE) Başkanlığı tarafından kabul edilerek , Erzurum Ticaret Borsası adına tescil edildi. Bu yöresel lezzetletle ilgili Coğrafi İşaret Belgesi verildi. Bir nevi doğal bir antibiyotik olan ?Erzurum Göğermiş Peyniri? , Civil Peynir ile Lor Peynirinin karışımından elde edilerek bidonlara veya tulumlara basılarak suyundan arındırılması sonucu elde ediliyor. Tescil ile birlikte Göğermiş peynirinin bundan sonraki aşamaları ve tanıtımı daha sağlıklı yapılabilecek. Erzurum Ticaret Borsası başkanı Hakan Oral, ??Şehrimizin en önemli geleneksel ürünlerinden olan Kadayıf dolması, Göğermiş Peynir ve Civil Peynir, borsamız tarafından Türk Patent Enstitüsü (TPE) nezdinde tescillenerek kendine özgü özelliklerinin korunması sağlanmıştır´´ dedi.

Göğermiş peynir nasıl yapılır?

Süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi sağlık açısından oldukça önemlidir. Süt ürünlerinin başında da peynir gelmektedir. Peynir tüketimi kişinin kemikleri için gerekli vitamin ve mineralleri içinde bulundurmaktadır. Bu nedenle peynir tüketen çocukların boyunun uzaması da olasıdır. Bunun yanı sıra peynir tüketen kişilerde kemik erimesi gibi hayatı zorlaştıran bir hastalığın görülmesi oldukça düşük bir ihtimaldir. Bu nedenle kişilerin özellikle kahvaltı sırasında peynir tüketiminin olması önerilmektedir. Bir diğer adı küflü peynir olan göğermiş peynirin faydaları saymakla bitmemektedir. Bu nedenle bu yazımızda sizlere göğermiş peynir hangi aşamalardan geçtiğini ve kolaylıkla nasıl bulunabileceğinden bahsedeceğiz. Fakat bir sonraki yazımızda küflü peynirin faydalarını sizlere sunacağız. Göğermiş peynir yapımı için öncelikle çivil peyniri tel tel ayrılarak lor ile karıştırılır. Fakat lor sevmeyen tüketiciler için göğermiş peynirinin içerisinde lor bulunmayan seçenekleri de mevcuttur. Daha sonrasında özel kaplara basılan küflü peynir yaylalardaki mahzenlerde en az 6 ay bekletilmekte ve böylece yeşil rengini almaktadır. Göğermiş peyniri doğal ve hijyenik ortamda herhangi kimyasal işlem uygulanmadan son haline getirilmektedir.

Kadayıf dolması nasıl yapılır?

Kadayıf dolması malzemeleri.  400 gram tel kadayıf,  250 gram ceviz,  3 adet yumurta. Kadayıf dolması şerbet için 500 gram toz şeker 400 ml. su 1 tatlı kaşığı taze sıkılmış limon suyu Tatlının şerbetini hazırlamak için toz şeker ve suyu ufak boy tencereye alın. Toz şeker eriyene kadar karıştırdığınız şerbet karışımını orta ateşte kaynamaya bırakın. Yaklaşık 15-20 dakka kadar kaynayan ve kıvam alan şerbete limon suyu ekleyip karıştırdıktan sonra ocaktan alın. Soğuması için cam bir kaseye alıp bir kenarda bekletin. Taze tel kadayıfları küçük parçalara ayırmadan elinizle hafif bir şekilde açın. Mutfak tezgahında dikdörtgen bir yufka gibi ince bir kat halinde tel tel açtığınız kadayıfın orta kısmına  parçalar halinde ceviz içi yerleştirin. Kenar kısımlarını çe doğru katladıktan sonra rulo şeklinde sarın. Kadayıf ve ceviz içi bitene kadar bu işlem tekrarlayın. Yumurtaları iyice çırpın. Ayçiçek yağını derin bir tencereye alın ve kısık ateşte kızdırın. Hazırladığınız kadayıf dolmalarını çırpılmış yumurtaya buladıktan sonra altın sarısı renk alana kadar kızartın. Kızaran tatlıları tencereden aldıktan sonra soğumuş olan şerbetin içine bırakın. Şerbetin içmesi için kısa bir süre şerbet karışımında bekleyen tatlıları sevdiklerinizle paylaşın. Kadayıf dolmalarınız hazır!

Civil peynir nasıl yapılır?

Civil Peynir; Ülke olarak peyniri çok çeşitli şekillerde tüketiriz. Kahvaltılarda, makarnalarda, mevsim yeşillikleri ile beraber salatalarda, soslarda, eriştelerde, çorbalarda gibi. Bu kadar çeşitli olan peynirin çeşitleri de oldukça fazladır. Kaşar peyniri, çeçil peynir, hellim peyniri, keçi peyniri, ezine peyniri, mihaliç peyniri, civil peynir gibi daha birçok peynir türü bulunur. Hepsinin lezzeti, kullanım şekli farklı farklıdır. Erzurum, yöresine ait olan peynirler arasında yerini alan civil peynir yağı alınmış süt ile elde edilir, tel tel şeklinde bir görünüme sahiptir. Farklı yörelerde çeçil peyniri, dil peyniri, tel peynir yada saçak peynir tarzı isimler ile de bilinir. Bilinen en bilindik özelliği çiğ sütten yapılmasıdır. Çiğ süt dışında üretimi yoktur. Bu nedenle hayvanda hastalık söz konusu olduğu zaman hastalık faktörlernin süte bulaşması ve sütten de peynir bulaşması yüksek olasıdır. Civil peynir tuzlu, hafif ekşimsi bir tada sahiptir, yumuşak ve el ile kolayca tel tel ayrılabilen yapıdadır. Taze tüketilmesi halinde sağlık açısından riskli olabilen civil peynir, sıcak sudan geçirilerek tüketilmelidir. Civil peynirin üretiminde kullanılan peynir altı suyu atık su ile ısıtılır. Bu ısı işlemi en çok 55 dereceye kadar çıkar. Bu nedenle civil peynirin taze tüketilmesi risklidir. Taze tüketmek yerine tuzlu su içinde olgunlaştıktan sonra tüketilmelidir. Genel olarak salamura peynirleri bu şekilde tüketilir. Civil peynir çabuk bozulan bir peynir türüdür. Geleneksel yollar ile saklanabilir. Kilo alınan taze civil peyniri tuzlu su içinde salamura yöntemi ile saklanır veya lor peyniri ile karıştırılarak kutuların içine bastırılır ve ışıksız ortamda saklanır. Marketlerin şarküteri reyonlarından özel ambalajlar ile alınan civil peyniri kendi paketi içinde saklanmalı ve paket açıldıktan kısa süre içinde tüketilmelidir.