28 Mayıs sonrası Şahap Kavcıoğlu'dan görevi devralarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanlığına atanan Hafize Gaye Erkan, önceki yönetimin AKP güdümünde sürdürdüğü hatalı para politikaları nedeniyle ortaya çıkan sefaletin ve enflasyonun etkilerini azaltabilmek için gün aşırı yeni adımlar atmaya devam ediyor.

Hazine'ye milyarlarca dolar yük getiren KKM sisteminden kurtulmak isteyen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, sistemi bypass edebilmek için bir yandan döviz rezervini artırmaya çalışırken, bir yandan da KKM'den çıkışları hızlandıracak uygumaları hayata geçiriyor.

TURGUT ÖZAL "SAKIN BU HATAYI YAPMAYIN" DİYE UYARMIŞTI

1967 yılında hayata geçirilen Dövize Çevrilebilir Mevduat (DÇM), sonraki yıllarda Türkiye ekonomisinde çok büyük bir tahribata yol açarken, söz konusu uygulamaya son veren dönemin Başbakanı Turgut Özal, 1984-1989 yılları arasında yaşanan enflasyonun yarısının DÇM hesaplarına ödenen kur farkından kaynaklandığını belirterek, gelecek yıllarda görev alacak siyasetçilere kesinlikle benzer bir uygulamaya başvurmamaları konusunda tavsiyelerde bulunmuştu.



DÇM kaynaklı ekonomik zararların etkisi onlarca yıl sürmüş olmasına karşın, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) hatalı para politikaları nedeniyle yaşanan ani kur artışını bastırmak için 21 Aralık 2021'de birçok açıdan DÇM ile benzerlik barındıran Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması hayata geçirildi.

Ekonomistlerin tüm uyarılarına karşın, dolar/TL paritesini bir süre daha frenleyebilmek adına ''yeni bir icat'' ve ''mükemmel buluş'' olarak sunulan KKM, şu anda Türkiye ekonomisinin bir numaralı problemi haline gelmiş durumda. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan 22 Eylül tarihli rapora göre KKM hesaplarındaki toplam mevduat 3 trilyon 304 milyar 429 milyon lira seviyesine ulaştı.

KKM'Yİ TASFİYE İÇİN BANKALARA FAİZ KOMUTU

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, her ne kadar yeni ekonomi yönetimine faiz artırım konusunda toleranslı davranma sözü verse de, TCMB'nin faiz artırımlarında eli tam anlamıyla özgür bırakılmış değil. TÜİK verilerine göre ülkede yıl sonu görülmesi beklenen enflasyon yüzde 70 sınırına yaklaşırken, TCMB'nin ilk 4 toplantıda yaptığı artırımlar ile politika faizleri yalnızca yüzde 30'a çekilebildi.

Bir başka deyişle Merkez Bankası, faiz artırım konusunda enflasyonu geriden kovalamaya mahkum bırakılırken, yüksek enflasyonla mücadele edebilmek için yan yollara sapmak kaçınılmaz hale gelmekte.

Politika faizlerini doğrudan yüzde 50'nin üzerine çekemeyen TCMB, aldığı kararlar ile bankalara örtülü olarak 'mevduat faizlerini yükseltin' talimatı veriyor. 25 Eylül tarihinde alınan ve TL dönüşümlü KKM hesaplarına uygulanan faiz oranında alt sınırı kaldıran tebliğ sonrası ekonomistler, bu hamlenin 'mevduat faizlerini artırın' talimatı olarak yorumlanacağını belirtirken, Ekim ayının ilk haftası itibarıyla bankaların faiz oranlarında 22 yılın rekoru kırıldı.

2002'DEN BERİ EN YÜKSEK SEVİYEDE

KKM'de biriken 125 milyar dolara yakın paranın, tasfiye sürecinde yeniden döviz tevdiat hesaplarına yönelmesini istemeyen TCMB, hem yeni bir kur krizinin önüne geçmek hem de bu paranın önemli bir kısmını TL mevduata aktarmak için düğmeye bastı.