Sinan AYDIN

Nisan ayının ortalarına geldiğimiz şu günlerdv, yetkililer arafından Erzurum için zirai don uyaısı yapıldı. Antalya'da insanların denize girmeye başladığı şu günlerde, Erzuum için Valilik tarafından yapılan zirai don uyarısında şöyle denildi: " Meteoroloji 12. Bölge Müdürlüğünün 10.04.2022 tarih ve 29 nolu meteorolojik uyarisi'na gore; Balkanlar uzerinden gelen soguk havayla birlikte bolgemizde (Erzurum, Erzincan, Kars, Agri, Igdir ve Ardahan) hava sicakliklarinin hissedilir derecede (10-15 derece) azalmasi bekleniyor. Beklenen yağışların ise yuksek kesimler basta olmak üzere, yer yer karla karışık yağmur ve kar seklinde etkili olacagi tahmin ediliyor.12.04.2022 günü ilk saatlerden itibaren bolgemizin yukseklerinde zirai don tehlikesi bulunmaktadir. Tarımsal faaliyetlerle uğraşan vatandaşların dikkatli ve tedbirli olmaları gerektiği bildirilmktedir. "

ZİRAİ DON NEDİR?

Don olayı bitkisel üretimi olumsuz olarak etkileyen en önemli doğal afetlerden birisidir. Özellikle ilkbahar geç donları meyve ve sebze üretimde ciddi zarara yol açmaktadır. Don olayının önceden tahmini üretim açısından hayati önem taşımaktadır. Tarımsal faaliyetlerdeki en büyük risk olan don, kısaca sıcaklığın 0°C'ın altına düşmesiyle veya 0°C'a yakın derecelerinde meydana gelen bir olaydır. Yer yüzeyinin radyasyon ve kondüksiyon ile aşırı soğumasına neden olan olaylar donun oluşması için elverişli temel koşulları sağlarlar. Özellikle belirli bir yerin soğuk ve kuru bir polar hava kütlesi tarafından doldurulması, havanın açık ve sakin olması, atmosferin su buharı oranının düşük olması, karasal bir sıcaklık rejimi don için elverişli koşulları oluştururlar. Don oluşumunda önemli faktörlerden biri de topografik yapıdır. Yükseklerde soğuyan ve ağırlaşan hava, yer yer çukur alanlarda toplanarak bu kısımların don tarafından etkilenmesine neden olur.

Zirai Don Sınıflandırması:

2 m siper içi sıcaklığına göre bitkiler için don sınıflandırması;

Hafif don: 0 °C ila -2.2 °C,

Orta kuvvette don: -2.2 °C ila -4.4 °C

Kuvvetli don: -4.4 °C’den daha düşük.