www.erzurumgunebakis.com / Muhammet YILMAZ 

Atatürk Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Zootekni ve Hayvan Besleme Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Armağan Hayırlı, Erzurum’da hayvancılığı sert bir şekilde eleştirdi. 

Erzurum’da tarımsal mekanizasyon, binalarda yapılan iyileşmeler ve süt dağıtma tanklarında yapılan iyileşmelerden başka hiç bir şey yapılmadığını ileri süren Hayırlı sözlerine, “Erzurum hayvancılık konusunda neden eskisi gibi değildir? Sorusunun cevabı şudur” şeklinde devam etti.

“Erzurum hayvancılık konusunda neden eskisi gibi değildir? Sorusunun cevabı şudur; Dünya ve Türkiye ciddi bir değişime uğradı. Eski durumları gördükten sonra, değişen dünyayla beraber değişemediğimizde artık eskileri konuşmanın bir anlamı kalmıyor. Eskiyle hayvancılık kendisi yeni hayvancılığa dönüştüremedi. Bu ne demektir açıklamak istiyorum. 1970’li yıllarda Türkiye’de büyükşehir sayısı 3’tü şu an 33 büyükşehir bulunuyor. Ülke nüfusunun yüzde yetmişi kırsalda, yüzde 30’u şehirdeydi. Kırsalda vatandaş verimli olsun veya olmasın bir üretim yapıyordu, çünkü geçim kaynağı o işti. Şimdiki gibi insanı oyalayan ve tembelleştiren teknolojiler yoktu. Ardından büyükşehir yasasının yürürlüğe girmesiyle köylere destek kesildiği için otomatik olarak boşaldı. Kırsal kesimlerin boşalmasında ki bir başka neden eğitim sisteminin değişmesi oldu. Köy okulları kapatıldı, eskisi gibi köylerde sağlık ocakları bulunmuyor kısacası köylerde okumuş insan kalmadı.” 

“Devlet Köylü İle Çiftçinin Arasındaki Farkı Asla Anlayamadı”

“Devlet köylü ile çiftçi arasında ki farkı asla anlayamadı. Bu en büyük hatalardan birisidir. Köyde yaşayan herkes çiftçi değildir, köylü ayrıdır çiftçi ayrıdır. Şehirde yaşayan insanlarda çiftçi olabilir. Örneğin metropollerin etrafına bakın büyük hayvansal gıda üretim yerlerine dönüşen büyük işletmeler var. Tabi kırsal kesimde ki vatandaşlar gibi metropolde çiftçilik yapan insanlarda başarılı olamadı çünkü devletin politikaları asla doğru bir yol izlemedi. Bu başarısızlığın üç ana nedeni vardır; birincisi bilgi ve teknoloji yetersizliği, ikincisi kalifiye olmuş donanımlı teknik eleman eksikliği, üçüncüsü de yanlış fiyat politikalarıdır. Bunları açıklamaya hiç gerek yok çünkü her şey ortada. Örneğin günümüzde Veterinerlik Fakülte’sinin bir dekanını ahıra götürün ne yapacağını bilmez. Yanlış fiyat politikası da tamamen benzin fiyatlarının artmasıyla oluşuyor. Erzurum özelinde genel bir sıkıntı var, köyler arası mesafeler çok uzak. Fabrika adına süt alan birisi köyleri dolaştı zaman A köyünden B köyüne oradan C köyüne gittiği zaman akşama kadar inanılmaz bir benzin harcaması yapıyor ve devlet bunu da görmüyor.” 

“Almanya’da yaşayan çiftçi Hans ‘ben mala bakıyorum’ demiyor”

Prof. Dr. Armağan Hayırlı, “Almanya’da yaşayan çiftçi Hans ‘ben mala bakıyorum’ demiyor. ‘Ben ineklerimi kontrol ediyorum, ihtiyaçlarını gideriyorum’ diyor.” İfadelerini kullanarak dikkat çekti. 

“Almanya’nın Hamburg şehri Erzurum’dan kat kat soğuk bir yerdir. Orada ki hayvan, orada 40 litre sür verip Erzurum’da 10 litre süt veriyorsa demek ki hayvanda sıkıntı yok demektir. Hayvana bakan insanda ve nasıl baktığında problem var demektir. Almanya’da yaşayan çiftçi Hans ‘ben mala bakıyorum’ demiyor. ‘Ben ineklerimi kontrol ediyorum, ihtiyaçlarını gideriyorum’ diyor. Baktığı hayvana saygı duyarak bakıyor. Erzurum’da herhangi bir köye gidin hayvana nasıl baktıklarını görün ne demek istediğimi anlarsınız.”