www.erzurumgunebakıs.com /İhsan Kumru 

Kök Hücre Projesi hakkında bilgi veren Ünver,  kök hücre bağışında bulunmak isteyen vatandaşların belirli ölçütleri karşılaması gerektiğini vurguladı.

Vatandaşların kemik iliği bağışını bir organ bağışı olarak düşündüklerini ifade eden Ünver, bu işlemin herhangi bir organ nakliyle ilgisi olmadığını tamamen damardan alınan kan ile alakalı olduğunu söyledi. 

Ünver, “2014 yılından itibaren Sağlık Bakanlığıyla beraber imzalanan protokolde, Kök Hücre Projesi adı altında 2014’ten beri akraba dışı kök hücre havuzu çalışmalarımızı yürütüyoruz. Prosedürde, Sağlık Bakanlığı’ndan tutun da bağış toplama ve izin aşamasına kadar Kızılay’ın sorumlulukları var. Kan bağışında olduğu gibi insanları nasıl yönlendiriyorsak kök hücrede de insanları öyle yönlendirerek bağışçı kazandırıyoruz. Bağışçı kazandırma aşamasında numune alma, numunenin Sağlık Bakanlığı’na ulaşımı, numune ulaştıktan sonra hasta ile uyumu, o aşamada bağışçı ile irtibat kurma, bağışçıya süreci anlatma, bağışçı kabul ediyorsa doğrulama numunelerini alma gibi işlemler Kızılay dâhilinde gerçekleşiyor. Projenin bu aşamasından sonra hastanenin belirlenmesi, planlanmanın yapılanması, gerekli izinlerin alınması ise Sağlık Bakanlığı dâhilinde yürütülüyor. 2014’ten beri yürütülen proje de şu ana kadar net rakam veremesem de Türkiye’de yaklaşık olarak 1 milyon, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise yaklaşık 40 bin bağışçıya ulaşılmış durumda. 2014 yılı öncesinde ise biri Ankara Üniversitesi’nde biride İstanbul Üniversitesi’nde olmak üzere 2 tane akraba dışı kök hücre havuzumuz vardı ama kişi kendi imkânlarıyla başvurabiliyordu ve maalesef çok az bağış vardı. Bunun sebebi ise insanlar kök hücre bağışını, çok zor ve çok riskli bir işlem olduğunu düşünmeleriydi. Diğer bir ismiyle kemik iliği yöntemi, ilik nakli olarak geçiyor. İlik ve nakil kelimesi yan yana geldiği zaman çoğu kişi şu intibaya kapılıyor. Nakil transfer olduğu için kan değil normal bir organ alınacağını zannediyorlar dolayısıyla en büyük yanılgıları bu oluyor. Aslında yapılan işlem normal kanımızın içinde bulunan kök hücrelerinde ki ürünün ayrıştırılıp kan transfüzyonu gibi hastaya damar yolundan verilip bunun gidip kemik iliğine yerleşip görevini yapmasını sağlamak. Kök hücre bağışında bulunan kişi 18-50 aralığında olmak zorunda. Ciddi bir rahatsızlığı ve kanser tanısı olmamalı. Onun dışında kök hücre başvurusu yaparak form doldurup kan örneklerini aldıktan sonra süreci başlatmış oluyoruz.”

Projenin asıl amacının kök hücre hakkında eğitimlerle ve kan bağışı ekipleriyle bağış sayısını daha artırmak olduğunu söyleyen Ünver, Kızılay ve Sağlık Bakanlığı’nın bu aşamada çok fazla yol kat ettiğini ve Türkiye’nin dünya genelinde ilk 10 ülke arasına girdiğini belirtti.

Ünver, “Akraba içi uygun donör bulunmaması durumunda, bankadan da bir bağış çıkmadığında bu kez yurt dışına başvuruyorlardı. Yurt dışı eşleşme ihtimalleri çok düşük ve çok zor denk gelmesi sebebiyle maalesef kimi hastanın hayatı buna yetmiyordu.  Bu anlamda 2014 itibariyle Kızılay ve Sağlık Bakanlığı’nın bu projeyi geliştirmesiyle bu zamana kadar çok büyük aşama kat ettik. Şu anda bir milyona yakın bağışçımız ve 5 bin ile 10 bin arası nakil var. Sayıya vurulduğunda düşük bir ihtimal ama denk gelme ihtimali bu. On yıllık sürecin 5 yıllık planlanmasında ilk olarak 270 bin hedef koymuştuk on yıllık zaman zarfında ise bu sayıyı kat be kat artırmayı başararak ilk 10 ülke arasına girmiş bulunmaktayız. Az önce belirttiğim gibi Kızılay’ın bu aşamada ki görevleri mutlaka var ama projenin sorumluluğu ve bağlı olduğumuz yer Sağlık Bakanlığıdır. Bu projede ki asıl amacımız eğitimlerle, kan bağışı ekiplerimizle bu sayıyı daha da artırmaktır.”