Sinan AYDIN

Türkiye İhracatçılar Meclisi(TİM), Doğu Anadolu Bölgesinin 10 aylık ve Ekim ayı ihracat verilerini paylaştı. Erzurum’dan 2022 Ekim ayı döneminde 2 milyon 552 bin dolar, bu yılın Ocak – Ekim döneminde ise 20 milyon 801 bin dolar tutarında ihracat yapıldı. Erzurum bölge illeri Ocak - Ekim ayı ihracat sıralamasında 8’inci sırayı aldı. 10 aylık dönemde Malatya’dan 360,7 milyon, Elazığ’dan 319,7 milyon, Iğdır’dan 92,1 milyon, Hakkari’den 40,7 milyon, Ağrı’dan 31,6 milyon, Van’dan 29,4 milyon, Erzincan’dan 23,2 milyon, Erzurum’dan 20,8 milyon, Bitlis’ten 8,7 milyon, Bingöl’den 7,0 milyon, Ardahan’dan 4,0 milyon, Muş’tan 4,2 milyon, Kars’tan 1.4 milyon, Tunceli’den 594,5 bin dolar değerinde ihracat yapıldı.

ERZURUM 10 AYLIK DAĞILIM

2022 yılı Ocak - Ekim ayı arasında Erzurum’dan en yüksek değerde ihracat Ağustos ayında yapıldı. Verilere göre ilden ocak ayında 1 milyon 637 bin dolar, Şubat ayında 1 milyon 876 bin dolar, Mart ayında 1 milyon 406 bin dolar, Nisan ayında 1 milyon 925 bin dolar, Mayıs ayında 1 milyon 820 bin dolar, Haziran ayında 1 milyon 952 bin, Temmuz’da 1 milyon 459 bin, Ağustos’ta 3 milyon 802 bin, Eylül’de 2 milyon 367 bin, Ekim ayında 2 milyon 552 bin dolarlık ihracat kaydedildi. TİM verileri üzerinden DOSİAD tarafından gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına göre Ekim ayında Erzurum’dan 2 milyon 552 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi İleri toplamında 4 milyon 578 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi İlleri toplamında 20 milyon 866 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 95 milyon 185 bin dolarlık ihracat yapıldı.

OCAK – EKİM BÖLGESEL VERİLER VE ERZURUM

DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analizlere göre Ocak - Ekim döneminde Erzurum’dan 20 milyon 801 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi İleri toplamında 44 milyon 126 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi İlleri toplamında 173 milyon 402 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 944 milyon 791 bin dolarlık ihracat yapıldı. Veriler üzerinden DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalara göre, Ocak – Ekim 2022 döneminde Erzurum’dan yapılan ihracat değeri, KUDAKA istatistik Bölgesi İleri toplamında yüzde 47,14, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi İlleri toplamında yüzde 11,99, Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 2,2’lİk oran oluşturdu.

BÖLGE İLLERİ İHRACAT DEĞERİ DAĞILIMI

10 aylık dönemde Malatya’dan 360,7 milyon, Elazığ’dan 319,7 milyon, Iğdır’dan 92,1 milyon, Hakkari’den 40,7 milyon, Ağrı’dan 31,6 milyon, Van’dan 29,4 milyon, Erzincan’dan 23,2 milyon, Erzurum’dan 20,8 milyon, Bitlis’ten 8,7 milyon, Bingöl’den 7,0 milyon, Ardahan’dan 4,0 milyon, Muş’tan 4,2 milyon, Kars’tan 1.4 milyon, Tunceli’den 594,5 bin dolar değerinde ihracat yapıldı.

GÜLTEPE DEĞERLENDİRME YAPTI

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: Ekim ayında parite nedeniyle 1,5 milyar dolar kaybımız oldu. Parite kaynaklı kayıp 10 ayda 11,5 milyar dolara ulaştı. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, küresel ekonomilerdeki daralma sinyallerine rağmen ihracat ailesinin ekim ayında da başarılı bir performans sergilediğini söyledi. Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre ekim ayı ihracatının yüzde 2,8 artışla 21,3 milyar dolara ulaştığını bildiren Gültepe, şöyle devam etti:“Bu sonuçla tüm zamanların en yüksek ekim ayı ihracatını gerçekleştirmiş olduk. İhracatımız 10 ayda 209 milyar doları, 12 ayda ise 253 milyar doları aştı. 10 aylık ihracatta geçen yıla göre yüzde 15,4 artıdayız. Son 12 ayın tamamında aylık ihracat rekorları kırdık. Ekimde ilk 5 sektörümüz 2,7 milyar dolarla otomotiv, 2,6 milyar dolarla kimya, 1,7 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla çelik ve 1,3 milyar dolarla elektrik-elektronik şeklinde sıralandı. Savunma ve havacılık ile hububat sektörlerimiz, geçen ay tarihlerinin en yüksek ihracatına imza attılar.”

İHRACATTA ORTALAMA KİLOGRAM BİRİM DEĞERİ 1,64 DOLARA YÜKSELDİ

Mustafa Gültepe, ekim ayında 38 ilin ihracatını artırdığını, en çok ihracat yapan ilk beş ilin ise İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Gaziantep şeklinde sıralandığını bildirdi. Türkiye'nin ekimde 217 ülke ve bölgeye ihracat gerçekleştirdiğini belirten Gültepe, sözlerini şöyle sürdürdü:“En fazla ihracat yaptığımız ilk üç ülke Almanya, Irak ve ABD oldu. Ekimde ihracat ailemize bin 806 yeni firmamız katıldı. Ortalama kilogram birim ihracat değerimizdeki artış da devam ediyor. Geçen yılın ekim ayına göre kilogram birim değerimiz yüzde 18,7 artışla 1,64 dolara yükseldi. Biz ortalamada en az 2 doların üzerine çıkmalıyız. Bunun için de katma değerli, markalı ihracatımızı artırmalıyız. Markalaşma konusunda her geçen yıl daha iyiye gidiyoruz. Son yıllarda Made in Türkiye algısını yükseltecek markalar çıkarıyoruz. Cumhuriyet Bayramı'nda ilki banttan indirilen yerli otomobilimiz TOGG inşallah dünyada aranan bir marka haline helecek. Biz de TİM olarak otomobil tercihimizi TOGG'dan yana kullanacağız” dedi.

YIL SONUNDA 250 MİLYAR DOLARLIK HEDEFİMİZİ YAKALAYACAĞIZ

Mustafa Gültepe, Türkiye'nin en büyük pazarları konumundaki Avrupa ve ABD başta olmak üzere küresel ekonomilerden daralma sinyalleri gelmeye devam ettiğini hatırlattı. Söz konusu pazarlarda yüksek enerji fiyatları, enflasyonist baskı, faiz politikaları, hane halkı harcamalarının kısılması gibi nedenlerle ithalat talebinin baskılandığını anlatan Gültepe, şunları söyledi:  “Yılbaşından bu yana Euro/Dolar paritesi de ihracatımıza olumsuz yansıyor. Sadece ekim ayında parite kaynaklı kaybımız 1,5 milyar doları, 10 aylık kaybımız ise 11,5 milyar doları aştı. Biz 2022'ye 250 milyar dolar ihracat hedefi ile başlamıştık. Önümüzde iki ay var. Her şeye rağmen hedefi yakalayıp inşallah ihracatta yüzde 10'luk bir büyüme gerçekleştireceğiz. Küresel ticarette bu yıl yüzde 3,5 büyüme öngörülüyor. Resmin geneline baktığımızda iyi bir grafik çizdiğimizi söyleyebilirim. 2023'te küresel ticaretin daralacağı yönündeki endişeler giderek artıyor. Süreci yakından takip ediyoruz. Bakanlıklarımızla, birliklerimizle sürekli istişare halindeyiz. Geçen hafta TİM Genişletilmiş Başkanlar Kurulu toplantımızı yaptık. Sayın Bakanımızın da katıldığı toplantıda birlik başkanlarımızın görüş ve önerilerini dinledik. Önümüzdeki birkaç ay bazı sektörlerimizin ihracatında daralma olabilir. Demir-çelik, çimento, seramik, cam, gübre gibi enerji yoğun sektörlerde ise talep artışı öngörüyoruz. Özetle tüm olasılıkları değerlendiriyoruz. Devletimizin desteği ile pandemide olduğu gibi bu süreci az hasarla atlatacağımıza inanıyorum.”