www.gunebakis.com/ İhsan KUMRU

Böyle bir tesisin kapatılması Erzurum için büyük üzüntü verici olduğunu ifade eden Araştırmacı Yazar Abdurrahman Zeynal, Erzurum’daki fabrikalar tek tek kapatılmasının üzüntü verici olduğunu dile getirdi.

Zeynal,”  Erzurum’un Aziziye İlçesine bağlı Ilıca’da bulunan Ilıca süt fabrikasının kapatılması üzüntücü verici bir olaydır. Erzurum yayla şehriydi. Köylerde nüfus fazla, hayvancılık çoktu. Küçük ve büyük baş hayvan sayısı oldukça fazlaydı. Yaylalarda, meralarda, çayırlarda otlayan sürüler süt kaynağıydı. Et, süt, tereyağı, peynir, lor köylülerin besin kaynağıydı. Erzurum Valiliği, Ticaret Odası öncülüğünde harekete geçilerek şirket kurulacak ve şirketin hisselerinin yüzde 35’i Süt Endüstri Kurumunun, yüzde 14’ü GİMA ve Ziraat Bankasının yüzde 51 de halkın olacaktı. Fakat bütün bunlara rağmen Süt Fabrikasıyla ilgili çalışma bir türlü başlatılamadı. Devlet ancak 1973 yılında Süt Fabrikasını yatırım programına aldı. Ilıcada 15 dönüm arazi üzerinde 1700 metrekare kapalı alana sahip Süt Fabrikası inşa edilerek 1976 yılında faaliyete geçirildi. Modern süt işleme makinaları alındı. Günde 50 ton süt işleme kapasitesine sahip fabrikada tereyağı, yoğurt, pastörize süt, peynir ve diğer ürünler üretilmeye başlandı. Otuzdan fazla işçi çalışmaya başladı. Köylerden alınan sütler fabrikada işlenirken artık köylülerin kötü korkusu olan süt çürümeleri, yağların ekşimesi, peynirlerin küflenmesinin önüne geçilmiş yaygınlaşan buzdolabı alımları işi kolaylaştırmıştı. Özellikle 1990 sonrası Kamu İktisadi İşletmenlerinin özelleştirilmesi sonucu Ilıca Süt Fabrikası özelleştirilerek 1995 yılında yeni sahiplerine devredilmişti. Fabrikayı alan şirket bir süre sonra işletme sermayesi ile ilgili problemlerle karşı karşıya kalınca fabrika da süt işleme durduruldu.”

Fabrikanın kapsına kilit vuruldu

“Onlarca işçinin vurulurken üretici hayvan sahipleri sıkıntıya düştüler. Ilıca girişte yolun solunda olan fabrika binası ve içindeki malzemeler ne yazık ki kullanılamaz hale geldi. Bugünde kapısı, pencereleri kırılmış baykuşlara kalacak yer olmuştu. Böylece Erzurum Sahip olduğu bir fabrikasını kaybetmişti. Geçmişte pek çok işletme peynir işiyle uğraşırken Et-San adlı firmada önemli bir yer tutuyordu. Günümüzde Leben, Palandöken, Çizmelioğlu ve benzeri süt mandıraları aldıkları sütü işleyerek şehrin ekonomisine katmaya, katma değer üretmeye devam ediyor olmaları yine artı bir değerdir.  Son yıllarda özellikle Valiliğin ve Ticaret Borsasının girişimleriyle köylerden süt toplanmakta, işlenerek ekonomiye katkılar sağlamaya devam ediyor.”