www.erzurumgunebakis.com / Muhammet YILMAZ

Bu eski gelenek, misafirlerin cinsiyetini belirlemek için kullanılan bir uygulamaydı ve kapıdaki tokmakların farklı sesleri, içeridekilerin hangi cinsiyetten bir misafirin geldiğini anlamalarına yardımcı olurdu.

BİR BÜYÜK VE BİR KÜÇÜK TOKMAK

Kapıdaki büyük ve ağır tokmak, altına takılan metal ile birlikte "tok" sesi çıkarırken, daha küçük ve hafif olan ikinci tokmak ise genellikle ince bir demire sahip olup "tık" diye tiz bir ses çıkarırdı.

Gelen misafir bir erkek ise, kapıdaki "tok" sesinden dolayı büyük tokmağı vururdu. İçeridekiler, bu sesi duyduklarında erkek misafiri olduğunu anlar ve kapıyı erkek açardı. Ancak, evde erkek yoksa ya da başka bir nedenden dolayı kapıyı açamıyorlarsa, arkasından "begim" ya da "babam evde yok" gibi bir ses duyulurdu ve gelen misafir geri dönerdi.

Eğer kapıdan gelen ses "tık" ise, kapıyı vuran kişi bir bayandır ve kapıyı içerideki bayanlardan biri açardı.

YILLAR İÇİNDE UNUTULMAYA YÜZ TUTTU

Bu gelenek, yıllar içinde unutulmaya yüz tutmuş olsa da, Erzurum'un eski evlerinde hala hatırlanan ve anlamı derin olan bir geleneği temsil ediyor. Bu kültürel miras, geçmişten gelen izlerin bugüne taşınması açısından önem taşıyor ve gelecek nesillere aktarılması gereken bir değer olarak değerlendirilebilir.