www.erzurumgunebakıs.com / HALİL İbrahim Aktaş

Erzurum Meyve Sebze Komisyoncular Derneği Başkanı Selami Bağışlı, geçen yıldan bu yana birçok gider kaleminin maliyetinin artmasından dolayı meyve sebze fiyatlarının arttığını belirtti. Bağışlı, meyve ve sebze fiyatlarının artış yaşamasındaki sebeplerin mazot, sepetleme ve işçilik gibi kalemlerin maliyetlerinin çok yükselmesinden kaynaklandığını söyledi. Bağışlı, son yılların en sıcak yaz mevsimlerinden birinin yaşanmasından dolayı, Akdeniz’den gelen tarım ürünlerinde yolda bozulmaların da yaşandığını belirtti. Erzurum Meyve Sebze Komisyoncular Derneği Başkanı Selami Bağışlı, 77 işletme varsa 37’sinin ya da 47’sinin geçen 1 yılda işlerinin yüzde 50 düştüğünü ifade etti.

Selami Bağışlı, “Esnafımızın durumu fazla iyi sayılmaz. Neden iyi sayılmaz? Biliyorsunuz malum ekonomi şartlarını tüm Türkiye genelinde hepimiz yaşıyoruz. Dolayısıyla şimdi sebze, meyve ihracatı açığı olduğu zaman otomatikman arz-talep meselesinden dolayı fiyatlar anormal yükseliş yaşıyor. Mevsimsel olarak son 10 yılın en sıcak günlerini yaşıyoruz. Sıcakların da tarım sektörüne aşırı zararı var. Erzurum’a en yakın ürün 700-800 km öteden geliyor. Akdeniz Bölgesi’nden gelen ürünler bu sıcaklarda yaklaşık 1200 kilometrelik bir yoldan gelince ürünlerde nispeten bir bozulma yaşanıyor. Bunun yanında fiyatların aşırı yüksek oluşunun sebebini birileri halden sanacaktır ancak asla öyle değil. Vatandaşlar üretici bölgeleri arayıp sorabilir nedenini anlayacaklardır. Ürünün geldiği bölgelerden bu bilgileri alabilirler. Erzurum’a bir tır malın ürün fiyatının üzerine maliyet olarak sepetleme, işçilik ve mazot ekleniyor mazot ki ülkenin gündemine oturdu. Petrole zam geldiğinde tüm ürünlere otomatikman zam geliyor. Tarım sektörü de neredeyse her sektör gibi tarım sektörü de petrole endekslidir. Meyve, sebze ürünlerinin fiyatları üretim aşamasındaki çiftçinin kullandığı mazottan tutun da nakliye bedellerine varıncaya kadar her gider ürünün fiyatını etkiliyor. Dolayısıyla bir ürün Erzurum’a gelince rahatlıkla kilogramına 5 TL maliyet ekleniyor. Dökme mallarda karpuz, kavun gibi ürünlerde 2-2,5 TL maliyet artışı yaşanıyor, ancak sepetlenen ambalajlı ürünlerin kilogramına Erzurum’a gelince 5 TL masraf ekleniyor. Dolayısıyla bu tüketiciye biraz daha pahalı olarak yansıdığından dolayı satışlar düşüyor. İşlerin de fazla iyi olduğunu söyleyemem. Halkın alım gücü esnafa göre daha düşük ki geçen yıl 12-13 TL olan şeftali bu sene 30-35 TL, geçen yıl 6-7 TL olan domates bu sene 15-16 TL, patates geçen yıl 5-6 TL iken bu sene patates tarlada 11 TL’den satılıyor. Dolayısıyla ürünler hale gelene kadar fiyatlar aşırı derece de yükselince halkımızın ve esnafımızın da sermayesini daralttıktan sonra, malın fiyatı yükseldikçe sermaye küçülüyor. Sermaye küçülünce de alım azalıyor.  Alım azalınca da arz-talep dengesizliğinden üründe bazen kıtlık oluyor. Fazla paran olmayınca fazla mal getirememiş oluyorsun. Güç nispetinde olduğundan dolayı ister istemez bizim esnafımız da mal alımını çok daraltıyor. Hallerde veresiye satış olduğundan dolayı esnaf 1-2 tır mal sattıktan sonra tıkanıp kalıyor. Piyasada para döngüsü yok. Para olmadığından dolayı da bizler de sıkıntıdayız. Fazla da rahat sayılmayız. Erzurum Meyve, Sebze Hali Sitemizde 105-110 civarında işyeri var. 77 tane işetmemizle esnaflara vatandaşlara hizmet vermekteyiz. Şu andaki 77 işletmeden 37’si ya da 47’si için diyebilirim ki geçen yıldan bu seneye işleri yüzde 50 düşüş yaşamıştır.”