El Nino sıcakları dünyanın boğazını tıkadı. Kuraklığın vurduğu Panama Kanalı, gemilerin geçişine yönelik kısıtlamaları bir yıl boyunca sürdürecek.
Dünya deniz ticaretinin yüzde altısını Atlantik ve Pasifik okyanusları arasından yukarı ve aşağı taşıyan Panama Kanalı, gemileri su asansörleri gibi çalışan kilitler aracılığıyla aktarmak için gereken yağmur suyu sıkıntısıyla karşı karşıya.
Kanalın alt yöneticisi Ilya Espino, AFP'ye, önümüzdeki üç ay içinde şiddetli yağışlar düşmediği sürece erişimin "bir yıllık bir dönemle karşı karşıya olduğunu" söyledi.
Espino yaptığı açıklamada, bu sürenin müşterilere nasıl uyum sağlayacaklarını "planlamaları için bir yıl" vereceğini söyledi.
Her bir geminin kanallardan geçmesi için 200 milyon litre tatlı suya ihtiyaç duyuluyor. Bu, çevredeki havzadaki yağışlarla beslenen iki yapay göl tarafından sağlanıyor. Göller aynı zamanda yaklaşık 4,2 milyon nüfuslu ülkenin yarısına da içme suyu sağlıyor.
Ancak Panama'da, kanal yöneticileri tarafından su yolu maksimum su çekimi (su derinliği) 13,11 metre (43 feet) olan gemilerle sınırlandırıldı.
Kararın arkasında ise küresel ısınma var. El Nino ısınmaları sebebiyle Panama Kanalı, şiddetli bir kuraklık çekiyor.
2022'de kanaldan günde ortalama 40 gemi geçerken, su tasarrufu amacıyla bu sayı şu anda 32'ye düştü.
Önlemler, çoğunlukla ABD, Çin ve Japonya'dan gelen müşteriler tarafından kullanılan 50 mil (80 kilometre) su yoluna girmeyi bekleyen gemilerin yedeklenmesine neden oldu.
Perşembe günü, genellikle kuyrukta bekleyen yaklaşık 90 tekneye kıyasla yaklaşık 130 tekne bekliyordu.
Genellikle üç ila beş gün arasında değişen bekleme süreleri, zaman zaman 19 güne kadar çıksa da şu anda 11 gün civarında.
Bu ayın başlarında kanal operatörleri, kısıtlamaların bu yıla kıyasla 2024 yılında kazançlarda 200 milyon dolarlık bir düşüşe neden olabileceğini söyledi.
Kanaldan geçmek için gemiler önceden bir yer ayırtabilir veya açık artırma süreci yoluyla bir yer satın almayı deneyebilir. Yer bulamayanlar ise uzun süre bekleyecek.
Espino, "90 gemilik bir kuyrukla kolayca başa çıkabiliriz", ancak "130 veya 140 gemi bize sorunlara ve gecikmelere neden oluyor" dedi.
Bu hafta Panama Devlet Başkanı Laurentino Cortizo, Kolombiyalı mevkidaşı Gustavo Petro'nun kanalın kapatıldığı yönündeki iddiasını reddetmek zorunda kaldı.
Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador da bu hafta su yolunun karşı karşıya olduğu "özel" duruma değindi.
Cortizo, "Panama'da da diğer durumlarda olduğu gibi kısıtlamalarımız var ancak Panama Kanalı'nın kapalı olduğu doğru değil" dedi.
Kanal, yoğun ormanlar ve dağlar boyunca uzanan ve binlerce işçinin tropik hastalıklar, yoğun sıcaklık ve yağmur nedeniyle hayatını kaybettiği anıtsal bir inşaat projesinin ardından 1914 yılında açıldı.
O zamandan bu yana bir milyondan fazla gemi kanaldan geçerek onları Güney Amerika'nın ucundaki uzun bir yolculuktan kurtardı.
Kanal yöneticisi Ricaurte Vasquez bu ayın başlarında AFP'ye verdiği demeçte, "Panama Kanalı'nın bir deniz yolu olarak sahip olduğu en büyük dezavantaj, diğerlerinin deniz suyu kullanırken, bizim tatlı su ile çalışmamızdır." dedi.
Vasquez "Uluslararası ticarete uygun bir rota olarak kalabilmek için başka çözümler bulmalıyız. Uyum sağlamazsak öleceğiz." diye konuştu.
Kısıtlamalar nedeniyle, bazı ticari konteyner gemileri kargolarını boşaltmak ve daha hafif gemiyi kanaldan göndermek zorunda kalırken, mallar yeniden yüklenmeden önce Panama'yı demiryoluyla geçiyor.
Eski kanal yöneticisi Jorge Quijano Cuma günü AFP'ye verdiği demeçte, "Şu anda durumun idare edilebilir olduğunu görüyorum, ancak sektöre su sorununu çözmek için kesin adımlar attığımızı göstermeliyiz. "Bu benim için çok önemli çünkü aksi takdirde bu işin dışında kalacağız." dedi. HABER MERKEZİ
