www.erzurumgunebakıs.com / Halil İbrahim Aktaş 

Tüketiciyi Koruma Derneği Erzurum Şube Başkanı Gamze İspirli ayıplı mal ile ilgili tüketicilerin nerelere başvurabileceğini, tüketicinin ne gibi hakları olduğunu anlattı. İspirli vatandaşların aldıkları ürünlerin fiş ve faturalarını atmamaları gerektiğini, ürün fişinin veya faturasının olmaması durumunda tüketici haklı olsa dahi elinde haklılığını ispatlayabilecek bir delili bulunmadığından bu noktada kararlar tüketicinin aleyhine çıktığını belirtti. İspirli ayıplı mallar için hak arayışı olduğu gibi ayıplı hizmetler için de tüketiciye ait haklar olduğunu aktardı.

Gamze İspirli, “Ayıplı mallarda 6 aylık süre geçerlidir. 6 ay içerisinde arızalanan ya da hatalı olan mal konusunda haklarımızı arayabiliyoruz. Tüketici Haklarına başvurabiliyoruz. 66 bin TL’ye kadar olan mallar için İl Tüketici Hakem Heyeti ya da İlçe Tüketici Hakem Heyetlerine başvurabiliyoruz. 66 bin TL’den daha yukarı değeri olan mallarda da mahkemeye başvurabiliyoruz. Bu konuda e-Devlet’ten de başvuru yapabiliyoruz. Önemli olan tüketicinin faturasının, fişinin olmasıdır. Ayıplı malı ispat edebilmek için fiş veya fatura gerekiyor. Mesela bilirkişi incelemesi de yapılabiliyor. Tüketici kaynaklı bir sorun olursa kararda tüketicinin aleyhine bir sonuç çıkıyor, çünkü ayıbın tüketiciden kaynaklı olmaması gerekiyor. Eğer bunu ispat edemiyorsak bilirkişi incelemesine gidiyor. Bilirkişi inceledikten sonra karar veriyoruz. Mesela telefonun su ile temas etmesinden bozuluyorsa bu tüketici hatası oluyor. Bu durumları tespit etmek için bilirkişi incelemesine gönderiyoruz. Firma da buna itiraz edebiliyor. Tüketici kaynaklı mı değil mi? Biz bu konuda çözüm merci olan bir kişi incelemesi yaptırıp ona göre bir karar verdiriyoruz. Önemli olan burada ayıbın tüketiciden kaynaklı olmaması gerekiyor. Ürünü kırmak, yere düşürmek veya suyla temas ettirmek gibi hatalar tüketiciden kaynaklı hatalar olduğu için kanun bunu kabul etmiyor. Üretim kaynaklı hata olması gerekiyor. 6502 sayılı kanuna göre tüketici 6 aylık süre içerisinde başvuruda bulunabiliyor. İlçe tüketici hakem heyetleri veya il tüketici hakem heyetine başvurarak haklarını arayabiliyor. Bu noktada 6502 sayılı kanun çok büyük yetkiler veriyor. Önemli olan bu yetkilerin kullanılması ve tüketicilerin bilinçli olmasıdır.” 

“Kararlarda tüketici başvurularının yüzde 99’u tüketicilerin lehine çıkıyor. Ayıplı mallarda genelde firma hatası oluyor. Burada da işte ispat açısından ve kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması açısından fiş ve fatura alınması son derece önemlidir. Tüketici bu noktaya dikkat etmelidir. Bakıyorsunuz ki tüketici haklı ancak fiş veya fatura elinde olmadığı için ispat yükümlülüğü bulunmadığından mağdur olabiliyor. Bunun için iyi bir vatandaş olarak da görevimiz fiş ve fatura almak ve bunu ispatlamaktır. Ayıplı hizmetler de aynı ayıplı mal gibi hizmette olan ayıplardan bahsediyoruz. Bu mesela nedir? Çatıdaki bir akma veya aldığınız bir kuaförlük hizmeti, güzellik salonundan aldığınız bir hizmeti örnek verebiliriz. Ayıplı hizmet için de 6 aylık süre geçerlidir. Bunun ispat açısından da işte elinde sözleşme veya fiş olması fatura olması gerekiyor. Kuaförlük hizmeti ile ilgili sağlık kurumlarından bir kişi istiyoruz. Çatı ile ilgili bu onarımda hizmet üreten teknik bilirkişiden destek alıyoruz. Buna göre de kararlar veriyoruz. Hem ayıplı mal boyutu var hem de ayıplı hizmet boyutu var. Tüketici kanunu, tüketiciye çok geniş haklar veriyor. Vatandaşlar bu şekilde tüketici haklarını arayabilir.”