"Erzurum’un turizm ve ticarî hacminin ortaya çıkmasında önemli fırsat" diyen Başkan Ertaş, ortak akıl platformu önerisini dile getirdi. Turizm Başkenti Erzurum’a 2025’te çok sayıda turist geleceğini söyleyen Ertaş, neler yapılması gerektiği konusunda yol haritasını açıkladı.

Röportaj: Sinan AYDIN 

Özbekistan'ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 4. Turizm Bakanları Toplantısı'nda Erzurum 2025 EİT Turizm Başkenti seçildi. Türk Devletler Teşkilatı (TDT) tarafından ilk defa “Türk Dünyası Turizm Başkenti” ilan edilen şehir, geride bıraktığımız yılda 2022’de Özbekistan’ın “Kokand” şehri oldu. Bu sene de Azerbaycan’ın “Şamahı” şehri aynı statüde…  Erzurum'un 2025 Turizm Başkenti seçilmesinin önemini, Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Erzurum Şube Başkanı Murat Ertaş ile konuştuk. Fikirleri ile şehre ciddi anlamda katmadeğer sağlayan eğitimcilerden olan Murat Ertaş, bu fırsatın çok iyi değerlendirilmesi

gerektiğini söyleyip, kendi düşünceleri ile olması gereken yol haritasını açıkladı.  "Erzurum’un turizm ve ticarî hacminin ortaya çıkmasında önemli fırsat" diyen Başkan Murat Ertaş, şehir olarak süreci fırsata çevirmemiz için bir ortak akıl platformuna ihtiyaç olduğu gerçeğini de dile getirdi. "Turizm veya kültür başkenti ilan edilen şehirler ve Erzurum arasında işbirliği protokolü yapılabilir" önerisini getiren Ertaş, 'NELER YAPILABİLİR?' sorusuna da geniş bir perspekften bakarak her biri Erzurum için altın değerinde fikirlerini Gazeteniz Günebakış okurlarıyla paylaştı. 

ERZURUM’UN TURİZM VE TİCARÎ HACMİNİN ORTAYA ÇIKMASINDA ÖNEMLİ FIRSAT

Günebakış Gazetesi: EİT Turizm Başkenti Nedir?

Murat Ertaş: Türk Dünyası Turizm Başkenti markası çok daha yeni, pek bilinmiyor. Kokand şehrinde yapılan etkinlikleri incelediğimizde “turizm başkenti” ifadesinin “kültür başkenti” statüsüyle hemen hemen aynı pozisyon olduğunu gördük. Zaten ülkemizde “kültür ve turizm” kelimeleri bakanlığımızın isminde bir araya gelmiş, birbirini tamamlayan kavramlar… 

Günebakış Gazetesi: Erzurum’a faydaları neler?

Murat Ertaş: Erzurum’un 2025 Turizm Başkenti olması Erzurum’un başta kültür ve turizmi olmak üzere ticari hayatına ciddi bir canlılık sağlayacak. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Devletler Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Türk Konseyi ile Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı Erzurum’da birbirinden farklı organizasyonlar gerçekleştirecek. Yapılan organizasyonlarla başta Türk Cumhuriyetlerinden olmak üzere dünyanın pek çok yerinden basın mensuplarını, profesyonel fotoğrafçıları, blog yazarlarını, sanatçıları, spor adamlarını, seyyahları ve turistleri şehrimizde ağırlayacağız. Şehirde ciddi bir hareketlilik olacak. Üniversitelerimiz, STK’lerimiz, ulaşım, konaklama, yeme-içme sektörleri, sayamayacağımız birçok hizmet sektörü, turistik ürün satan esnaf bu organizasyondan olumlu etkilenecek. Ayrıca insanımız şehrimize gelen insanlarla tanışacak. Bu sosyalleşme yeni fikirlere, kardeşliğe, girişimciliğe ve fırsatlara kapı aralayacak… Erzurum yönünü Doğu’ya çevirecek... Küçük Türkistan, yani Asya dediğim Erzurum, büyük Asya’ya, Türkistan’a kavuşacak.

Kış turizmi, kış sporları açısından dünyanın önemli merkezlerinden olan Erzurum tarihi ve kültürel zenginliğiyle de İpekyolu medeniyetinin önemli kavşak şehirlerindendir. Daha evvel “Demir İpekyolu” dediğimiz veya Çin’in “Orta Kuşak Yol İnisiyatifi” olarak bilinen projenin Erzurum’a ve Türkiye’ye bakan yönlerini ele aldığımız ve sonuç bildirisini basın aracılığıyla kamuoyuyla paylaştığımız çalıştayda da belirttiğimiz gibi Erzurum’un tarihi ticaret ve kültür yollarının kavşağında bulunması nedeniyle ciddi bir turizm potansiyeline sahip. Bunu EİT de gördü ve şehrimizi 2025 Turizm Başkenti ilan etti. Konuyu belki daha evvel birkaç defa basın açıklamalarıyla ve çalıştaylarla dile getirmemizin bu kararda tesiri vardır, bilmiyorum bu şehrin çalışkan bir STK’si olarak belki çorbada bizim de tuzumuz vardır.

''ŞEHİR OLARAK SÜRECİ FIRSATA ÇEVİRMEMİZ İÇİN BİR ORTAK AKIL PLATFORMUNA İHTİYAÇ VAR''

Günebakış Gazetesi: Erzurum bu süreçte neler yapmalı? 

Murat Ertaş: Erzurum’un Türk Dünyası Turizm Başkenti seçilmesi şehirde bir heyecan uyandırdı. Elbette Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın koordinatörlüğünde başta Erzurum Valiliği, Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Erzurum Büyükşehir Belediyesi, ilçe belediyeleri olmak üzere şehrin ilgili birçok kurum ve kuruluşu üzerine düşeni yapacaktır. Bu noktada şehrimizin ilgili sektör temsilcilerine ve sivil toplum kuruluşlarına da ciddi iş düşmektedir. Bu düşüncelerle birkaç hafta evvel bu konuda bir ortak akıl platformu kurulması gerektiğine dair teklifimizi basın açıklamamızla kamuoyuyla paylaştık. Erzurum Valiliği öncülüğünde kurulacak “Erzurum Kültür ve Turizm Platformu” 2025’ten evvel şehirde yapılması gerekenleri, kurumlara düşen görevleri, faaliyet alanlarını ve turizm politikalarını en iyi şekilde belirlemede, sektörlere doğru rehberlik yapmada önemli bir dinamik olacaktır. Neler yapılacağı konusunda 2017’de İslam Dünyası Turizm Başkenti ilan edilen Konya’da ve 2022 Türk Dünyası Turizm Başkenti Kokand’ta geçtiğimiz yıl yapılan etkinlikler incelenebilir.

Kurulacak platform 2025 öncesinde şehrimizin kültür ve turizm değerlerini yeniden gözden geçirmeli; eksik ve yanlışların giderilmesi, yeni hedefler doğrultusunda yeni projelerin hayata geçirilmesi için bir düşünce ve izleme komitesi görevini icra etmelidir. Platformda üniversitelerimizden, ilgili kamu kurum ve kuruluş temsilcilerinden, sivil toplum kuruluşlarımızdan; konaklama, turizm ve seyahat firmalarımızdan oluşmalıdır. Şehrimiz ortak akıl ile 2025’i şehrin tanıtımı ve yeni yatırımlar için fırsata çevirmelidir. 2025’i 2023’ten şekillendirmeye başlamalıyız.

NELER YAPILABİLİR?

Dediğim gibi nelerin yapılması gerektiği noktasında kurulacak platformdan çıkacak fikirler önemli. Bizim STK’lerimizin de düşünceleri var. Meselâ Erzurum’da somut olan ve olmayan kültür varlıkları tespit edilmeli yeniden, şehrin Türk dünyasına hitap eden özellikleri ortaya konmalı; eğitim, kültür, sağlık, kış turizmi, yayla turizmi, spor turizmi, ipekyolu turizmi, gastro turizm ve daha birçok alanda yenilikçi düşüncelerle zenginleştirilen içeriklere ihtiyacımız var, belki yeni destinasyonlara…

Daha evvelki basın açıklamalarımızda ifade ettiğimiz gibi; Erzurum’daki kültürel zenginliğin tematik müzelerle ve müze evlerle yeni nesle, halka ve turizme kazandırılması gerekir. Erzurum’la ilgili her türlü bilgi, belge, yapıt sadece şehrimizi, ülkemizi değil bölgesel ve hatta evrensel kültürü de ilgilendirmektedir. Şehrimizin kültür varlıklarını ortaya çıkarmak, korumak, sergilemek ve tanıtmak amacıyla bilimsel kuruluşlarla ve STK’lerle birlikte oluşturulacak heyet, envanter tespiti yapıp ilgili kurum ve kuruluşlara tematik müzeler oluşturulması için raporlar hazırlamalı. İnsanların refah düzeyi arttıkça, iletişim ve ulaşım kolaylaştıkça, merak, ilgi ve boş zaman arttıkça turizm aktiviteleri çağın en önemli etkileşim, sosyalleşme ve bilinçlenme unsurları olmuştur.

Günebakış Gazetesi: Erzurum'un turizm potansiyelinin artmasına nasıl bir katkısı olur?

Murat Ertaş: Doğu medeniyetinin Batı’yla Batı medeniyetinin Doğu’yla karşılaştığı, tarihin en önemli kavşak şehri, gümrük ve İpekyolu şehri, hudut ve harp şehri Erzurum’da Türkistan’dan Hindistan’a, Anadolu’dan Avrupa’ya birçok milletin, medeniyetin izlerine rastlamak mümkün. Bu izleri İslam eserler müzesi, medeniyetler müzesi, etnoğrafya müzesi gibi müzelerle korumak ve tanıtmak mümkün olduğu gibi tematik butik müzelerle, müze evlerle de canlı hale getirip daha geniş kitlelere tanıtır hale getirmeliyiz. Böylelikle halkın, turistlerin kültür ve tabiat varlıkları konusundaki eğitimine, bilgilenme ve bilinçlendirilmesine, bedii zevkinin yükseltilmesine, dünya görüşünün geliştirilmesine tesir edilebilir. Butik ve tematik müzeler, müze evler ‘yaşayan müzeler’ olacaktır. 

Son üç yılda Erzurum Valiliği’nin Tortum Şelalesi, Narman Peribacaları’nda; Erzurum Büyükşehir Belediyesi’nin Palandöken Kayak Merkezi’nde ve Erzurum Kalesi civarında yaptığı güzel çalışmalar ve verdiği nitelikli hizmetler sayesinde şehrimize gelen (şehrimizde geceleyen) turist sayısı yüzde 600 artmıştır. Bu istatistik bilhassa açık hava müzesi haline gelen Erzurum Kalesi ve civarında açılacak tematik müzelerle katlanarak artabilir. 

Tüm bu düşüncelerle şehrimizde hâlihazırda açık olan müzelerin yanında Âşıklar ve Ozanlar Müzesi, Türkü ve Gazel Müzesi, Sanat/Zanaat Müzesi, Alvarlı Efe Müze Evi, İbrahim Hakkı Hazretleri Müze Evi, Kerem ile Aslı Müze Evi, Erzurum’un Bânisi Kanunî Müze Evi, Redhouse Müze Evi, Halı-Kilim Müzesi, Puşkin Müze Evi, Su Müzesi, Harp Müzesi, Tahıl/Hububat Müzesi, Gümrük ve İpekyolu Müzesi, Jeoloji Müzesi, Tespih Müzesi, Ehram Müzesi, Kış Sporları Müzesi, Spor Müzesi gibi müzelerin ve müze evlerin açılmasını öneriyoruz. Kültür ve tabiat varlıkları olarak çok zengin olan, küçük Asya (Türkistan) değerindeki şehrimizde açılabilecek müzeler konusunda bilim insanlarından ve STK’lerden bir çalışma grubu veya danışma heyeti oluşturulabilir. 

"ERZURUM DİL PROBLEMİNİ KOLAYCA ÇÖZER"

Erzurum spor şehri… Harika tesislerimiz var. Yüksek İrtifa Futbol Kamp Merkezi bunlardan biri… Meselâ yaz aylarında Erzurum’da Türkistan Kupası adında Türk Devletler Teşkilatı futbol turnuvası yapılabilir. Cirit gibi birçok geleneksel Türk sporlarıyla ilgili organizasyonlar yapılabilir.

Turizm Başkenti Erzurum’a 2025’te çok sayıda turist gelecektir. Turist yoğunluğu konaklamadan yeme-içme mekânlarına birçok sektörü ilgilendirmektedir. Şehir dil problemini Türk dünyasından gelip Erzurum’da okuyan üniversite öğrencilerinden yararlanarak çözebilir. Türkçemizin farklı lehçelerini ve ağızlarını konuşabilen gençler esnafın, ilgili sektörlerin ve kamu kurumların en önemli yardımcılarından olacaktır. 

2025 Turizm Başkenti Erzurum şehir halkıyla, ilgili kurum kuruluşlarıyla, esnafıyla, hizmet sektörüyle bu süreçten alnının akıyla çıkacağından şüphem yok. Yeter ki zihinsel, operasyonel ve fiziksel olarak şehrimiz hazır olsun.