www.gunebakiserzurum.com / Muhammet YILMAZ 

Balık tüketimini fazla yapan kişilerde kalp hastalıklarının, balık tüketmeyen kişilere oranla daha az olduğunu dile getiren Erzurum Atatürk Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Arslan, Türkiye’deki balık tüketimi ortalamasının çoğunu sahil şehirlerinin karşıladığını söyledi. 

Vatandaşların çocuklarına haftada en az bir kere balık yedirmesi gerektiğini vurgulayan Arslan, haftada en az bir kere tüketilen balığın bir antibiyotik almayla eş değer olduğunu ifade etti. 

Arslan,”  Balık çok önemli bir gıda maddesidir. Sağlık açısından çok kıymetli sonuçları olan bir gıda maddesidir. Nasıl diye soracak olursanız şöyle izah edebilirim; balık tüketimi çok yapan bireyler de kardiyovasküler sıkıntıların tüketmeyen bireylere nazaran daha azdır. Yine şeker ve diyabet gibi rahatsızlıklarında önüne geçebilir. Televizyonda sıklıkla duyduğumuz Omega 3, doymamış yağ asitleri neredeyse her kanalda reklamlarda verilir. Tabi bu konuyu teferruatlı bir şekilde anlatımını yapmayacağım ancak önemli bir konuya değinmek istiyorum. Omega 3 yani DHA, içinde bir doymamış yağ asidi vardır ki bundan alacağınız vitamini sadece ve sadece anne sütünden alabilirsiniz, muadili yoktur. Bu çok geniş bir konudur tabi benzerleri vardır ancak balıktaki DHA’nın vermiş özellikleri sadece anne sütü veriyor. Bununla birlikte görme duyusuna çok fazla faydaları vardır. Bunların hepsi dünya genelinde önemli bilim adamlarının, önemli bilim insanlarının yapmış olduğu çalışmalardan çıkan sonuçlardır. Özellikle yöremizde sıklıkla yaşanan D Vitamini eksikliğinde ‘raşitizm’ adında ki D Vitamini eksikliğinde meydana gelen kemik rahatsızlıklarında balık tüketen bireyler ve tüketmeyen bireyler arasında muhakkak suretle net bir şekilde fark gözlemlenebiliyor. Peki bu kadar kıymetli bir besini Türkiye ne kadar kullanıyor? Dünya’da bir kişinin balık tüketimi ortalaması benim en son baktığım istatistikte 20-21 kilogramdır, şu an değişmiş olabilir. Avrupa ülkelerinde ortalama 25 kilogram, Japonya’da bir kişi tek başına 70-80 kilograma yakın balık tüketimi yapıyor. Türkiye’de ise son verilere baktığımız zaman bir kişi yalnızca 6,7 kilogram balık tüketimi yapıyor ve özellikle Doğu ve Güneydoğu Bölgelerinde bu rakam 1 kilogramlara kadar düşebiliyor. Türkiye’deki bu ortalamayı da sahil kentlerimizle tolere ediyoruz. Bu konu üzerinde çok sayı da araştırma var, çok değişik sonuçlar da var. Örneğin balık sevmediğini iddia eden kişilere sorular soruluyor, ‘balık seviyor musun?’ sorusuna, ‘hayır, nefret ediyorum.’ cevabı geliyor. Ardından, ‘hiç balık tükettiniz mi?’ diye sorduğumuz zaman yine ‘hayır’ cevabı geliyor. Burada bir tezatlık mevcuttur. Bir insan hiç yemediği bir şeyden nasıl rahatsız olur? Tabi ki yemek bir sosyal kültürdür. Karadeniz’in damak tadı ayrıdır, İç Anadolu ki ayrıdır, örneğin Güneydoğu’ya gittiğiniz zaman onların orada bir hafta da kullandığı acıyı biz bir yılda kullanıyoruz. Dolayısıyla balık tüketimini muhakkak ayırmamız lazım. Balık ve su ürünleri tüketimi gerçekten önemlidir. Çocuklarınıza muhakkak en az hafta da bir kere balık yedirmek bir antibiyotik almak kadar kıymetlidir. Hayatta hiçbir şey tesadüf değildir. İnsanlar kanser doğmuyor, hasta doğmuyor, hastalıkları dışarıdan alıyor ve bu gıda maddeleri ile mümkün oluyor. Örneğin Japonya’daki kalp rahatsızlıklarının sayısına bakın bir de Türkiye’dekilere bakın. Dolayısıyla balık tüketimini tavsiye etmek lazım. 15-20 yaşına gelmiş, damak tadı oluşmuş bir insana bir şeyi sevdirmek zordur. Ancak biz fakülte olarak bazı toplumsal duyarlılık kapsamında projeler yapıyoruz. Çok sayıda akademisyen arkadaşımız, toplumsal duyarlılık projelerine, özellikle balık, tüketimine teşvik edici ilk okullardan ağırlıklı olmak üzere hareket ettik ve çok ciddi sonuçlar aldık. Bu kültürü oturtursak biz ülkede ki balık tüketimi arttığı zaman sektör pozitif bir şekilde ivmelenmiş olacak, sağlıklı bireyler yetişmiş olacak. Sağlıklı bireyler oluştuğu zaman hastanelere daha az iş yükü gitmiş olacak. Bu konudan baktığımız da sağlıklı bir şekilde beslenme ülkelerin ekonomilere tarifi olmayan bütçelerde katkı sağlayacaktır.”