Orhan DURMUŞ


DİZİLERLE YAŞIYORUZ?


 

Türk televizyonlarında ATV, Star TV, Show TV, FOX, Kanal D ve TRT 1´de bir haftada yayınlanan dizi sayısı yaklaşık 40 civarına çıktı.

Diziler hayatımızın bir parçası haline geldi. Dizilerde intikam alıyor, ağlıyor ve gülüyoruz. Televizyon ekranlarında yayınlanan diziler vatandaşlarımızın hayatını bariz bir şekilde etkiliyor. Son dönemlerde tarihi konuları ve Türk askerinin kahramanlığını işleyen yönetmenler, vatan ve millet sevgisi yüksek olan vatandaşlarımızın beğenisini kazanmışlardır. İzleyicisinin beğenisini kazanan diziler hemen piyasaları etkileyerek dizinin kahramanlarına kullandıkları eşyaların vatandaşlarımız tarafından talep edilmesine sebep olmuş ve bu tarz ürünlerin satışlarını artırmıştır. Ertuğrul modeli sakal, Ertuğrul şapkası v.b. demek ki Türk toplumu izlediği dizilerden fazlasıyla etkilenmekte. Artık diziler günümüz siyasetini de dikkatli takip ederek bazı siyasi göndermeler dizilerin aracılığı ile bazı bölümlerinde yapılmaktadır. Demek ki televizyon ekranlarında sevilen diziler sayesinde topluma iyi-kötü birçok mesaj verilebilir.

Toplum olarak dizilerle yaşıyoruz dememdeki kasıt şu ki; diziler bir olay ya da durumun yönetmen tarafından yorumlanarak yazılır. Bazı teknik aşamalardan geçtikten sonra görsel olarak belirli bir periyotta yayınlanması işidir. Yayınlanan dizide anlatılan olaylar kesin doğru demek, orada anlatılana inanmak yanlıştır. Oyun içerinde kurgu anlatım tarzı yönetmenin ve oyuncunun başarısıdır. Bazen dizilerdeki kötü karakterlerin gerçek hayatta da sevilmemesi oyuncunun ?karakteri? iyi benimsediğinin ve oynadığının kanıtıdır. İyi rolde oynayan oyuncunun ise gerçek hayatta sevilmesi hürmet edilmesi yine aynı durumdur. Fakat sanal bir dünyanın gerçek yaşama bu kadar dahil edilmesinin biraz abartıldığını düşünüyorum. Son zamanlarda yayınlanan tarihi dizilerin eleştirilecek yönlerinin olabileceği gibi faydaları da olabilir. Tarihi dizilerin faydası şu ki; artık bu diziler sayesinde merak ediyor anlatılan o tarihi olayın kaynaklardan okumaya çalışıyoruz.

Ancak yayınlanan bazı dizilerde var ki eleştirmesi gereken ve bence dizinin yayından dahi kaldırılması gereken durumlarla dolu.,,

Dizi karakterlerinin dizi de anlatıldığı şekilde bir yaşam standardının hangi maddi kaynağa dayandığının anlatılmaması gençlerimizde yanlış düşünceler oluşmasına sebep olabilir. Yine dizilerde bir erkeğin birden fazla sevgilisinin olabilmesi bunun normal bir durum gibi yansıtılmasının toplumumuzun değer yargılarını zedelediğini düşünüyorum. Yine dizilerdeki kadın karakterlerin paraya düşkün lüks yaşam içirişinde ve paranın nereden geldiği belirsiz şekilde yaşıyormuş gibi anlatılması lüks merakı Türk toplumunun yapısına uygun olmadığından dolayı sakıncalı buluyorum.

Gelelim ?Mehmet bir Cihan Fatihi? dizimize bu dizide tarihi konuları seven bir kişi olarak ilgimi çekti daha yeni 2. bölüm oynamasına rağmen çoğu kişi tarafından haklı olarak eleştirilmeye başlandı. Dizide ilk olarak konuşma ikili diyalogların başarısız olduğunu ve o dönemi yansıtmadığını düşünüyorum. Dizi 1450 yıllarını anlatmasına rağmen görsel olarak sanki daha yakın bir tarihten bahsediyormuş izlenimi veriyor. Bazı mantık hatalarının olduğu dizi en kısa zamanda düzeltilmesi gerektiğini düşünüyorum. O dönemde İslami yaşamın önemli ve alim bir sultanın anlatıldığı dizide kadın karakterlerinin kıyafetlerinin de abartıldığı kanaatindeyim. Ne olursa olsun tarihi konu edinen dizilerin alanında uzman kişiler tarafından yayınlanmadan okunması ve seyirci ile buluşmadan abartılardan yanlışlardan arındırıldıktan sonra yayınlanmalıdır. Kaldı ki bir yönetmen ben o dönemi böyle yorumladım dememesi gerekir. Aksi taktirde anlatılanlar tarihimiz hakkında ?okumayan bir toplum? olarak yanlış izlenimlere Osmanlı Devleti´nin sadece harem ve cariyelerden oluştuğu düşüncesinin oluşmasına sebep olur.

Diziler iyi ya da kötü hayatımızın bir parçası haline gelmişken benim tavsiyem bunu bir ev eğlencesi olarak görülmesi yaşamlar fazla bağdaştırılmaması yönünde olacaktır. Toplum ahlak yapısına aykırı dizileri izlemekten kaçınılmadır. Şanlı tarihimizi ise dizilerden değil tarih kaynaklarından okunarak bilgi edinilmesinin daha faydalı olacağını düşünüyorum.

İyi haftalar, iyi seyirler?