Ömer Faruk KIZILKAYA


TURİZM BAŞKENTİ SEÇİLMEK ÜZERİNE GÖRÜŞLER 1

.


Son zamanlarda şehrimizle ilgili önemli bir gelişme yaşandı: Erzurum 2025 Turizm Başkenti Seçildi
Konuyla ilgili internette araştırma yaptığımızda sadece Sayın Bakan’ın müjdesini içeren haberi
gördük. Bunun dışında konuyla ilgili doyurucu bir açıklama ya da haber göremedik. Oysa bu haberin,
şehrin en önemli gündemlerinden biri olması gerekirdi. Buradaki eksiği görmek ve konuyla ilgili
çalışma yapmak da hem STK’lerin hem de şehrin yazarçizerinin görevidir. Biz de derneğimizi
topladık ve bazı çalışmalar yaptık. Görüşlerimizi de gazetemiz vesilesiyle sizlerle yazı dizisi olarak
paylaşmaya karar verdik. Yazı dizimizde bazı soruların cevaplarını arayacak ve şehrimizin mevcut
potansiyeli ile ilgili görüş ve tekliflerimizi bu yazı dizimizde sizlere sunacağız.
Tespit ettiğimiz konu başlıklarını ve kafamıza takılan soruların bir kısmını şöyle sıralayabiliriz:
Bu çalışma hangi ülkeleri kapsıyor?
Bu çalışmanın içeriğinde neler olacak?
Bu çalışma daha önce nerelerde yapıldı?
Turizm başkenti ne demek?
Ne yapılması amaçlanıyor?
Erzurum’a ne katacak?
Erzurum, bu kapsamda neler sunacak?
Erzurum’un mevcut potansiyelleri nelerdir?..
Mevzubahis çalışma EİT ülkeleri içerisinde yapılacak. O zaman burada puzzle’ın parçalarını bir araya
getirebilmek için konuyu tek tek irdeleyelim.
Öncelikle EİT, yani Ekonomik İşbirliği Teşkilatı nedir, sorusunun cevabını verelim:
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, 1964 yılında Türkiye, İran ve Pakistan arasında oluşturulan, 1985 yılında
hukuki sürecini tamamlayan, Sovyet Rusya’nın dağılmasından sonra 1992 yılında Türk
cumhuriyetlerinin katılımıyla 10 üye devletten oluşan ve merkezi Tahran’da bulunan işbirliği
teşkilatıdır. Teşkilata üye olan ülkeler; Türkiye, İran, Pakistan, Afganistan, Azerbaycan,
Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan’dır. Bu katılımlarla yaklaşık 8 milyon
km 2  alan üzerinde yaklaşık 500 milyon nüfusa hitap eden ekonomik ağırlıklı bir bölgesel teşkilat halini
almıştır.
EİT zirvesi, Devlet/Hükümet Başkanları düzeyinde olup iki yılda bir toplanmaktadır. Bugüne kadar 15
EİT Zirvesi ve bir Olağanüstü Zirve yapılmıştır. Teşkilatın en üst düzey karar alma organı olan
Bakanlar Konseyi, Dışişleri Bakanları seviyesinde yılda bir kez toplanmaktadır. Toplantılarda çeşitli
alanlarda kalkınma ve işbirliği faaliyetleri görüşülüp bunlarla ilgili kararlar alınır.
EİT Turizm Başkenti ne anlama gelmektedir?
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı üyeleri arasında başlatılan çalışmalar, zamanla genişletilerek farklı
alanlarda da organizasyonlar düzenlenmeye başlandı. Bu alanlardan biri de turizmdir. Bütün ülkelerin
gelir kapılarından biri olan ve dilimizde “bacasız sanayi” olarak değerlendirilen turizmin ekonomik ve
stratejik bir önemi vardır. Turizm anlamında yapılacak organizasyonlarla ülkelere ekonomik katkı
sağlanırken bu vesileyle ülke halklarının birbirlerini tanımaları ve kültürel anlamda kaynaşmaları da
sağlanmaktadır. Bu anlamda din ve köken bakımından ortaklıklar bulunan bu ülkelerin halklarının da
dayanışması sağlanarak gelecekte yapılacak çalışmaların temelleri atılmış olacaktır. Bu yüzden
kanaatimce teşkilatın çalışma alanlarının en önemlilerinden biri turizm alanında olandır.
“Turizm Başkenti” uygulaması ile ilgili bilgi toplamak istediğimde amacıma ulaşamadım. Bunun
üzerine şehrin bu alandaki en yetkili ismi olan İl Kültür ve Turizm Müdürü Sayın Cemal Almaz Bey’i
aradım. Bilgi bulamayışımın sebebinin uygulamanın yeni olması olduğunu söyledi.

Turizm Başkenti uygulaması ne zaman başladı ve şimdiye kadar neler yapıldı?
Bu uygulama ilk olarak İran’da yapılacakmış. Pandemiye denk gelmesi sebebiyle herhangi bir faaliyet
yapılamamış. Sadece büyükelçiler düzeyinde bir toplantı yapılabilmiş.
2022 yılında Özbekistan'ın ev sahipliğinde çevrim içi olarak gerçekleştirilen Ekonomik İşbirliği
Teşkilatı (EİT) 4. Turizm Bakanları Toplantısı’nda Özbekistan’ın tarihi şehirlerinden Şehrisebz, "2024
EİT Turizm Başkenti" ilan edildi.
Aynı toplantı sonrası Kültür ve Turizm Bakanımız Sayın Mehmet Nuri ERSOY, "Erzurum 2025 EİT
Turizm Başkenti olarak seçildi. Eşsiz doğal güzelliklere sahip Erzurum'umuza ve ülkemize hayırlı
olsun" sözleriyle Erzurum’a müjdeyi verdi.
İran’da yapılması planlanan etkinlikler akamete uğradığı için Özbekistan ve Türkiye’de yapılacak olan
etkinlikler çok önemli. Çünkü etkinliklerin şekillenmesi bu ülkelerin eliyle olacak gibi görünüyor.
Turizm Başkenti uygulaması için Erzurum’da nasıl bir yol haritası çiziliyor?
Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürü Cemal Almaz, “Sayın Bakan’ımız, bu organizasyonu çok
önemsiyor ve en güzel şekilde yapılabilmesi için her türlü çalışmaya destek vermeye hazır. Yeter ki
ülkemizi ve Erzurum’umuzu hakkıyla temsil edebilelim. Sayın Bakan, Erzurum’da özellikle kış
turizminin ön plana çıkarılmasını önemsiyor. Organizasyonun hem Bakanlık hem de şehir yönetimi
tarafından yapılacağı ihtimali üzerinde çalışılıyor. Şehrin de bu çalışmalarda ciddi bir tasarrufu olacağı
kesin.
Organizasyonun bir ay gibi bir süre içerisinde yapılmayacağını, bir yıllık takvime yayılabileceğini
(Gönlümüzden geçen de budur.) düşünüyoruz. Zamana yayılması da Erzurum’un her yönüyle
tanıtılmasına olanak sağlayacaktır. Bu sayede hem kış turizmini hem gastronomiyi hem kültür
turizmini hem doğal güzelliklerimizi hem de inanç turizmini (Bütün ülkelerin Müslüman olması bir
avantajdır.) etkin olarak kullanmamıza vesile olacaktır. Bu bünyede istişare toplantılarımız olacak ve
çeşitli aktivitelerin yapılması konusunda da görüş alışverişi yapacağız. Örneğin halk oyunları, müzik
gibi alanlarda da yarışmaların düzenlenmesi söz konusu olabilir. Şehrimizi hakkıyla temsil edebilmek
için çalışmalarımıza müjdeyi alır almaz başladık.” sözleriyle çalışmalar ve organizasyon hakkında
bilgi verdi.
Devamı gelecek…