Ömer KOZ

Tarih: 18.07.2024 16:45

Erzurum Türküleri: Kırmızı Gül Demet Demet

Facebook Twitter Linked-in

Kırmızı gül demet demet

Kırmızı gül demet demet

 

Sevda değil bir alamet

Balam nenni, yavrum nenni

Sevda değil bir alamet

Balam nenni, yavrum nenni

 

Der bir Erzurum türküsü. 

Türkünün oldukça güzel bir hikâyesi var:

Oldukça eski bir türkümüz olan bu acılı türkünün yakıldığı dönem Osmanlının coğrafi açıdan geniş topraklara hükmettiği bir döneme denk gelmektedir.

 

 Anadolu’ dan hazırlanan ticaret kervanları İpekyolu üzerinden geçerek Revan yani bugün ki Ermenistan’ın baş kenti Erivan üzerinden de işlemektedir, yollar uzun meşakkat fazla, hasret büyük, her yapılan seferin bir sonrakinin hazırlığını oluşturduğu bu seferlere hikayemizin Mehmet isminde henüz bıyıkları yeni terlemiş gencecik bir adam da dahil olmuştur.

 

Şu koca dünyada anasından gayrı kimsesi olmayan ve anasına düşkünlüğü diller destan olan Mehmet anasını öyle sevmektedir k, her gün geçimlerini sağlamak için ekip biçip mahsulünü sattıkları küçük tarlalarından dönerken yolda gördüğü kırmızı gülleri toplayıp anasına getirmektedir.

 

Mehmet’in anası için topladığı bu güller o kadar güzeldir ki bakanın içini açmakta ve sanki Mehmet’in bunları hususi olarak yetiştirdiğini sanmaktadırlar.

 

Nitekim zaman içinde gelip geçen kervanları gören Mehmet, kervanlara heveslenir kendi ürünlerini de o kervanda Revan’a götürmek ister. İlkin buna razı olmayan anası tek evladının oğlunu bu fikrinden vazgeçiremez ve Mehmet kervana katılarak yola çıkar.

 

Her seferinden daha uzun bir zaman geçmişse de kervanın geri dönüşü oldukça uzun zaman almış, Mehmet’in anası hasret kaldığı gül kokularıyla birlikte oğlunun yolunu beklemeye başlamıştır.

 

Uzun bir zaman sonra geri dönen kervan içinde maalesef Mehmet yoktur. Yolda kervan ahalisinin büyük çoğunluğu veba hastalığına tutulmuş, çoğusu da ölmüştür. Ölenler arasında anasının tek oğlu Mehmet’te vardır. Kederli annenin o kervan kalabalığı içinde yavrusunu sora sora tekrar tekrar arayışı ise geçen onca zaman rağmen hiç unutulmayacak bir acıyı ele verecek acılıktadır. 

 

Zavallı çocuk, tutulduğu bu amansız hastalıktan kurtulamamış, cansız bedeni yol üstünde bir ağacın altına defnedilmiştir.

 

Bu acılı türkü de o yüreği yangın yerine dönen ananın dilinden söylenmiştir:

 

Kırmızı gül her dem olmaz

Kırmızı gül her dem olmaz

 

Yaralara merhem olmaz

Balam nenni, yavrum nenni

Yaralara merhem olmaz

Balam nenni, yavrum nenni

 

Ol tabipten merhem gelmez

Ol tabipten merhem gelmez

 

Şol revan’ da balam kaldı

Yavrum kaldı, balam nenni

Şol revan’da balam kaldı

Yavrum kaldı, balam nenni

(Kaynak: Erzurum İl Kültür Müdürlüğü) 

 


Orjinal Köşe Yazısına Git
— KÖŞE YAZISI SONU —