IQ Sınırı ve Zihinsel Sağlık Kriterleri Yürürlükte

Yeni yönetmelikle sağlık muayenesi süreci değişti. Sürücü adayları için IQ testi ve psikiyatrist değerlendirmesi zorunlu hale geliyor.

Tarih: 12.06.2025 18:24 Güncelleme: 12.06.2025 18:24
IQ Sınırı ve Zihinsel Sağlık Kriterleri Yürürlükte

www.erzurumgunebakis.com / Dilan ÇOŞKUN

Türkiye’de sürücü belgesi almak isteyen adayları yakından ilgilendiren yeni bir düzenleme yürürlüğe girdi. Resmî Gazete’de yayımlanarak uygulamaya konulan “Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik”te yapılan değişiklikle birlikte zihinsel sağlık kriterlerinde önemli yeniliklere gidildi.

Yönetmelikte en dikkat çeken düzenleme, IQ seviyesine ilişkin sınırlama oldu. Yeni kurala göre, zeka seviyesi 79 ve altında olan bireyler sürücü belgesi alamayacak. Uygulamanın temel gerekçesi ise trafik güvenliğini artırmak ve kazaları önlemek olarak açıklandı.

Zihinsel Sağlık Durumu Artık Belirleyici

Düzenleme kapsamında, sadece IQ düzeyi değil, zihinsel ve psikolojik sağlık da ehliyet alımında belirleyici kriter haline geldi. Zeka geriliği, bunama, dikkat ve bilinç bozuklukları ile duygusal dengesizliğe neden olan kalıcı hastalıklar, sürücü belgesi verilmesine engel teşkil edecek.

Ayrıca, bireylerin kullandığı ilaçlar da göz önünde bulundurulacak. Duygusal istikrarı etkileyen ilaçları düzenli kullanan bireylerin sürücü belgesi alması mümkün olmayacak. Bu kişilerin sağlık durumlarının sürüş güvenliğini etkileyebileceği vurgulandı.

Epilepsi Hastalarına Yeni Hak

Yeni düzenlemede epilepsi hastaları için ise sevindirici bir gelişme yer aldı. Artık son beş yıl içinde epileptik nöbet geçirmemiş bireyler, gerekli sağlık kontrollerinden geçmek koşuluyla ehliyet alabilecek. Bu adım, uzun süredir nöbet geçirmeyen bireylerin araç kullanma haklarının iadesi açısından önem taşıyor.

Ancak epilepsi hastalarının ehliyet alabilmesi için düzenli doktor takibi ve sağlık raporu ibrazı şart olacak.

Tümör Hastalarına Kısıtlama Getirildi

Öte yandan kanser ve tümör hastalarına yönelik yeni kısıtlamalar da yürürlüğe girdi. Önceki uygulamada metastaz yapmayan kötü huylu tümör hastaları B ve F sınıfı ehliyet alabiliyordu. Ancak yeni düzenlemeye göre, sinir sistemine metastaz yapmış olan tümör hastaları artık sürücü belgesi alamayacak. Bu karar, nörolojik etkilerin sürüş güvenliğini tehlikeye atabileceği gerekçesiyle alındı.

Zorunlu IQ Testi Geliyor

Yönetmelik değişikliği ile birlikte, sürücü adaylarına sağlık muayenesi sürecinde daha kapsamlı zihinsel değerlendirme testleri uygulanacak. Artık IQ testi zorunlu hale gelirken, adayların psikiyatrist muayenesine girmesi de gerekebilecek.

Adaylar, yetkili sağlık kuruluşlarından alacakları sağlık raporu ile sürücü belgesi başvurusu yapabilecek.

Toplumsal Etki ve Trafik Güvenliği

Yetkililer, bu düzenlemelerin amacının trafik güvenliğini artırmak olduğunu belirtiyor. Zihinsel kapasitesi sürücülük için yeterli olmayan bireylerin trafikte oluşturabileceği risklerin azaltılması hedefleniyor.

Uzmanlar, düzenlemelerin sadece bireysel değil, toplumsal güvenlik açısından da önem taşıdığını ifade ediyor. Trafikteki her bireyin hem kendi hem de diğer yol kullanıcılarının güvenliğinden sorumlu olduğuna dikkat çekiliyor.