Yerli ve milli teknolojileri geliştirme çalışmaları, Türkiye'nin teknolojik bağımsızlığını artırma, ekonomik kalkınmayı destekleme ve ulusal güvenliği güçlendirme amacıyla yürütülen çeşitli faaliyetleri kapsamaktadır. Bu çalışmalar hem kamu hem de özel sektördeki birçok kurum ve kuruluş tarafından farklı alanlarda sürdürülmektedir.
Bu çalışmaların temel amaçları şunlardır:
Teknolojik Bağımsızlık
Kritik teknolojilerde dışa bağımlılığı azaltmak ve ülkenin kendi kendine yeterliliğini artırmak.
Ekonomik Kalkınma
Yüksek katma değerli ürün ve hizmetler geliştirerek ihracatı artırmak, yeni iş alanları yaratmak ve rekabet gücünü yükseltmek.
Ulusal Güvenlik
Savunma sanayii başta olmak üzere, kritik altyapı ve iletişim sistemlerinde yerli ve milli çözümler üreterek güvenliği sağlamak.
Toplumsal Fayda
Yerli teknolojilerle hayat kalitesini artırmak, sağlık, eğitim, ulaşım gibi alanlarda yenilikler sunmak.
Başlıca çalışma alanları ve örnekler:
Savunma Sanayii
İnsansız hava araçları (İHA/SİHA), zırhlı araçlar, füzeler, radar sistemleri, elektronik harp sistemleri gibi birçok alanda yerli ve milli üretim ve Ar-Ge çalışmaları yoğun bir şekilde devam etmektedir (örneğin, Bayraktar TB2, TCG Anadolu).
Bilgi ve İletişim Teknolojileri
Yazılım geliştirme, siber güvenlik, yapay zeka, büyük veri, bulut bilişim gibi alanlarda yerli çözümler üretilmeye çalışılmaktadır (örneğin, HAVELSAN'ın güvenli iletişim teknolojileri, Dijital Türk Lirası projesinde blokzincir uygulamaları).
Enerji
Yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği teknolojileri, nükleer enerji alanlarında yerli teknoloji geliştirme çalışmaları sürdürülmektedir (örneğin, Türkiye'nin Milli Güneş Enerjisi Santrali - MİLGES).
Ulaşım
Elektrikli ve otonom araç teknolojileri, raylı sistemler, havacılık ve uzay teknolojilerinde yerli üretim ve Ar-Ge faaliyetleri yürütülmektedir (örneğin, Türksat 6A, GÖKTÜRK-2).
Sağlık
Biyoteknoloji, ilaç geliştirme, tıbbi cihaz üretimi gibi alanlarda yerli ve milli çözümler üretme çalışmaları desteklenmektedir (örneğin, yerli nanofiber maske filtresi).
Tarım ve Gıda
Akıllı tarım uygulamaları, tohum geliştirme, gıda güvenliği teknolojileri alanlarında yerli çözümler geliştirilmektedir.
Bu çalışmaları destekleyen bazı mekanizmalar ve kuruluşlar:
TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu) Ar-Ge projelerine destek sağlamakta, araştırma merkezleri kurmakta ve bilimsel yayınlar yapmaktadır (örneğin, Robot Göz projesi, Milli Teknoloji Atölyeleri).
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Milli Teknoloji Hamlesi vizyonu çerçevesinde stratejiler geliştirmekte, teşvikler sunmakta ve projeleri desteklemektedir (örneğin, Teknoloji ve İnovasyon Fonu, Ulusal Teknoloji Girişimciliği Stratejisi).
Türkiye Uzay Ajansı
Uzay teknolojileri alanındaki yerli ve milli çalışmaları koordine etmekte ve projeler yürütmektedir.
T3 Vakfı
Gençlerin teknoloji geliştirmesine yönelik eğitim ve proje odaklı faaliyetler gerçekleştirmektedir (örneğin, TEKNOFEST).
Üniversiteler
Araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütmekte, nitelikli insan kaynağı yetiştirmekte ve sanayi ile işbirliği yapmaktadır.
Özel Sektör
Kendi Ar-Ge merkezlerini kurarak veya kamu destekli projelerde yer alarak yerli ve milli teknolojilerin geliştirilmesine katkıda bulunmaktadır.
Türkiye'de yerli ve milli teknolojileri geliştirme çalışmaları geniş bir yelpazede ve artan bir ivmeyle devam etmektedir. Bu çalışmaların uzun vadede ülkenin ekonomik ve stratejik hedeflerine ulaşmasında önemli bir rol oynaması beklenmektedir.
Değinmek istediğim başka bir konu da özellikle savunma sanayisiinde son günlerde sıkça adını duyduğumuz Süleyman bayraktar ve duymadığımız belki de daha nice isim sayesinde de ülke bir adım daha öne gitmeyi yükselmeyi başarmıştır.
Uluslararası iha siha satışında da önemli ülkeler arasında da yer almaktayız.
Türkiye'nin İnsansız Hava Aracı (İHA) ve Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) programları son yıllarda önemli bir gelişme göstermiştir. Bu alandaki en önemli aktörlerden biri de Baykar Teknoloji'dir.
Süleyman Bayraktar ile ilgili olarak birden fazla kişi bulunmaktadır. Bu nedenle bağlamı netleştirmek önemlidir;
Özdemir Bayraktar'ın babası Süleyman Bayraktar: Baykar Teknoloji'nin kurucusu olan Özdemir Bayraktar'ın babasıdır. Makine mühendisi olan Süleyman Bayraktar, sanayiye yönelik hassas motor, pompa ve dişli kutusu parçalarının imalatı konusunda çalışmıştır.
Selçuk ve Haluk Bayraktar'ın babası Süleyman Bayraktar: Bu da Özdemir Bayraktar ile aynı kişidir. Selçuk Bayraktar ve Haluk Bayraktar, Baykar Teknoloji'nin günümüzdeki önemli yöneticileridir.
Diğer Süleyman Bayraktarlar: Farklı mesleklerde ve farklı şehirlerde yaşayan başka Süleyman Bayraktarlar da bulunmaktadır (doktor, öğretmen, futbolcu vb.).
Türkiye'nin İHA/SİHA Gelişimi ve Baykar'ın Rolü:
Türkiye, özellikle son 10-15 yıldır İHA ve SİHA teknolojileri konusunda önemli adımlar atmıştır. Yerli tasarım ve üretim kabiliyetleri geliştirilmiş ve bu araçlar hem güvenlik güçlerinin operasyonlarında etkin bir şekilde kullanılmaya başlanmış hem de ihraç edilir konuma gelinmiştir.
Baykar Teknoloji bu süreçte öncü bir rol oynamaktadır. Şirket, Bayraktar TB2 ve Bayraktar Akıncı gibi dünya çapında ses getiren SİHA platformlarını geliştirmiş ve üretmektedir. Bu araçlar, operasyonel başarıları ve teknolojik özellikleriyle dikkat çekmektedir. Son olarak geliştirilen Bayraktar TB3 SİHA ve Bayraktar KIZILELMA insansız savaş uçağı da Türkiye'nin bu alandaki iddiasını pekiştirmektedir.
Süleyman Bayraktar (Özdemir Bayraktar'ın babası), Baykar'ın temellerini atan kişi olarak bu başarıda dolaylı ancak önemli bir yere sahiptir. Onun sanayi ve mühendislik alanındaki tecrübesi ve vizyonu, oğulları Selçuk ve Haluk Bayraktar'ın bu alana yönelmesinde ve Baykar'ı bugünkü konumuna taşımasında etkili olmuştur.
Türkiye'nin İHA ve SİHA alanındaki yükselişinde Baykar Teknoloji kilit bir oyuncudur ve Süleyman Bayraktar (Özdemir Bayraktar'ın babası) da bu başarının arka planındaki önemli figürlerden biridir. Ancak günümüzde İHA ve SİHA denildiğinde daha çok Baykar'ın geliştirdiği platformlar ve Selçuk ve Haluk Bayraktar'ın liderliği akla gelmektedir.
